Nacht. De naaldhakken van een jonge vrouw tiktakken over de tegels van een donkere tunnel. Uit het donker aan het einde duiken drie silhouetten op. Een gil van verschrikking wordt verdrongen door het geraas van het verkeer op de snelweg. Is alle hoop verloren?
Gelukkig niet: er hangt een kunstwerk.
Gelukkig niet: er hangt een kunstwerk.
Wie tussen Kanaleneiland en De Meern of Leidsche Rijn fietst, moet onder de A2 door. Dat is honderd meter onderdoorgang met aan een kant een betonnen wand en aan de andere het stroompje de Leidsche Rijn. De omgeving is verlaten en het is niet vreemd dat de onderdoorgang ’s nachts als onveilig wordt ervaren. Om dat gevoel tegen te gaan is er op initiatief van buurtbewoners een lichtkunstwerk in de onderdoorgang geplaatst.
Het werk, van kunstenaar Herman Kuijer, is een veld van enkele honderden vierkante lampen die aan het plafond van de tunnel boven de Leidsche Rijn hangen. Langzaam nemen ze een kleur aan, zachte gedempte kleuren die aanzwellen, van kleur veranderen en weer uitdoven. Zo spoelt een golf van licht over het veld van lampen, soms over de breedte, soms van een hoek naar de andere. Wie er even bij stilstaat krijgt vanzelf een rustige, licht meditatieve stemming zoals wanneer je bij nacht het fosforescerende zeeschuim op een tropisch strand ziet aanspoelen.
Het werk, van kunstenaar Herman Kuijer, is een veld van enkele honderden vierkante lampen die aan het plafond van de tunnel boven de Leidsche Rijn hangen. Langzaam nemen ze een kleur aan, zachte gedempte kleuren die aanzwellen, van kleur veranderen en weer uitdoven. Zo spoelt een golf van licht over het veld van lampen, soms over de breedte, soms van een hoek naar de andere. Wie er even bij stilstaat krijgt vanzelf een rustige, licht meditatieve stemming zoals wanneer je bij nacht het fosforescerende zeeschuim op een tropisch strand ziet aanspoelen.
“Maar dat schrikt rotjongens niet af als ze kwaad in de zin hebben”, zegt Gerard. De tegen pensionleeftijd aanlopende buurtbewoner is enkele jaren geleden onder de snelweg beroofd, nog voordat de A2 verbreed werd en de fietstunnel langer werd. “Deze lichten zijn mooi, maar als het ’s nachts stil is voel ik me hier nog wel eens onveilig.” Sara, een jonge Marokkaanse, voelt zich ook niet veiliger: “De lichten zijn niet erg fel, dus het blijft hier ’s nachts donker. Meer tl-lampen boven het fietspad zijn natuurlijk minder mooi, maar misschien wel veiliger dan het kunstwerk.” En Ruurd, zelf een potige jonge knaap die zich niet snel bedreigd voelt, denkt dat een tunnel veel mensen altijd angst aanjaagt, kunstwerk of niet. “Het is psychologisch zo dat mensen in lage, lange omgevingen een benauwd gevoel krijgen. Daarom willen we nu ook van gebouwen als Hoog Catharijne af, met die lange gangen waarin je je altijd opgesloten voelt.”
Goed, dit kunstwerk kan de politieagent niet vervangen. Is het dan weggegooid geld geweest om het te plaatsen? Al heeft niet iedereen goed opgelet – “Oh, is het een kunstwerk!?” – de deelnemers aan deze niet-representatieve steekproef zijn allen te spreken over de uitstraling. “Als het donker is, weerspiegelen de lampen heel mooi in het water, dat ziet er echt heel fraai uit,” vindt John, werknemer bij het nabijgelegen Nedal Aluminium. Als ik opper dat het werk wel iets futuristisch heeft, dat zachte licht in die harde betonnen omgeving, zegt Johns collega Willem: “Dat is het mooie: het spreek iedereen aan, want iedereen kan er iets anders in zien.”
Nacht. De geur van een gedoogd genotsmiddel vult de fietstunnel. Terwijl een jonge vrouw achter hen voorbijloopt mijmeren drie jongens aan de waterkant bij het lichtspel dat zich voor hun ogen afspeelt. Een zucht van verwondering gaat op in het geruis van het nachtelijk verkeer.
(c) Lucy, 18-05-2011. Tekst: Erik Wallert
Goed, dit kunstwerk kan de politieagent niet vervangen. Is het dan weggegooid geld geweest om het te plaatsen? Al heeft niet iedereen goed opgelet – “Oh, is het een kunstwerk!?” – de deelnemers aan deze niet-representatieve steekproef zijn allen te spreken over de uitstraling. “Als het donker is, weerspiegelen de lampen heel mooi in het water, dat ziet er echt heel fraai uit,” vindt John, werknemer bij het nabijgelegen Nedal Aluminium. Als ik opper dat het werk wel iets futuristisch heeft, dat zachte licht in die harde betonnen omgeving, zegt Johns collega Willem: “Dat is het mooie: het spreek iedereen aan, want iedereen kan er iets anders in zien.”
Nacht. De geur van een gedoogd genotsmiddel vult de fietstunnel. Terwijl een jonge vrouw achter hen voorbijloopt mijmeren drie jongens aan de waterkant bij het lichtspel dat zich voor hun ogen afspeelt. Een zucht van verwondering gaat op in het geruis van het nachtelijk verkeer.
(c) Lucy, 18-05-2011. Tekst: Erik Wallert