Vanaf 24 mei is kunstdoolhof Doloris in utrecht, waar het tien jaar lang blijft en ruim 70 ruimtes omvat. Ruimtes die de verbeelding aanzetten en je even losweken van het dagelijks bestaan. Sterker nog: van de rest van de wereld. Horloges en telefoon achterlaten bij de voordeur graag. Tijd is hier niet belangrijk en foto’s maken ook niet.
Surrealistische speeltuin
Doloris is een speeltuin voor volwassenen, waar je vooraf niet weet wat je kunt verwachten en achteraf twijfelt over wat je gezien hebt. Het is in alle opzichten een doolhof.
Nadat je je telefoon en horloge hebt ingeleverd vormen vier deuren het startpunt. Vier verschillende deuren op een rij. Misschien vind je de rode het mooist of juist de groene, maar er valt niets te kiezen. Een lampje boven de deur bepaalt waar jij naar binnen mag. En dan begint het avontuur. Je stapt een zwarte ruimte binnen en duwt een volgende deur open, loopt een ruimte in, een trapje op of juist af, kruipt op je knieën door een tunneltje.
Doloris is een doolhof van kleine ruimtes die je steeds op een andere manier betreedt. Hoofd eerst of voeten eerst. Glijdend, klauterend, bukkend voor overhangende rotsen.
Elke ruimte heeft een andere sfeer, een ander gevoel. Soms is het aardedonker, soms lijkt het wel een discotheek. Lichten gaan aan en weer uit, muziek speelt, een draak schreeuwt je tegemoet. En ergens hoor je het ratelende geluid van een koffer die van een transportband komt. Of is dat toch iets anders?
Doloris zit vol verrassingen. Fysiek, mentaal en visueel. Soms kun je nauwelijks bewegen. Dan is er ineens weer een open ruimte en waan je je in een aquarium of een bedoeïenentent. Je komt steeds in een andere scène terecht, die ogenschijnlijk niets met het voorgaande te maken heeft. Noch met wat erna komt. Alsof je heel snel lang tientallen verschillende films zapt. Of - meer anno 2024 - als in 3D scrollen door instagram.
Zit er eigenlijk een thema of verhaallijn in? Want zoals tijd zijn we ook hier als mens op zoek naar een vorm van logica, houvast. Maar nee, vergeet het maar. Het blijft een doolhof.
Matthijs Verhagen, mede eigenaar van Doloris licht toe: ‘Het zijn zeven verschillende wereldjes waar je een glimp van te zien krijgt. Sommige met klimmen en klauteren, andere heel donker, weer andere zijn rustig en hebben blauwe tinten. De werken van de kunstenaars zitten daar als een glitch tussen. Ik wil dat het mensen echt verrast, dat kan niet als je al beelden hebt gezien op social media, dus camera’s zijn verboden. Het gaat erom dat je het echt zelf ervaart. Daarom ga je ook alleen naar binnen en zonder horloge.’
Wat ook ontbreekt zijn naambordjes bij de ruimtes van de kunstenaars. Eigenlijk alle tools om het te duiden of vast te leggen worden je uit handen genomen. Er is alleen het hier en nu. Je mee laten voeren en verwonderen. In het diepe springen, onbevreesd het donker in. En vooral je nieuwsgierigheid volgen en kijken wat er wacht achter het volgende luikje, tunneltje of trapje. Misschien plons je zomaar in een zwembad.
Een zwembad?
Ja, ook dat is er, maar het kan zomaar zijn dat je het mist en iets heel anders ziet. Wat dat betreft is het inderdaad net een 3D versie van instagram, elke bezoeker volgt zijn eigen route. Omhoog, omlaag, links of rechts? Eenmaal een beetje gewend aan hoe het werkt duik je steeds enthousiaster tunnels in en trappen op, benieuwd naar de volgende ervaring. De rest van de wereld is dan al lang uit je hoofd verdwenen.
Aan het eind wacht een schier eindeloze lijst met credits. Ook met bekende namen. Misschien heb je hun bijdrage herkend onderweg, misschien ook niet. Feit is dat de ruimtes los van elkaar niet hetzelfde zouden zijn. Juist het geheel maakt het goed.
Ga vooral zelf kijken!
Meer info op: doloris.nl/anoma-maze/
© LUCY 31-5-2024 tekst en beeld Marjolein Sponselee