Vergeet de tijd in Videoland

Videokunst ter ere van 10 jaar Kunsthal KAdE

door Jacomijn van Kempen

De zalen van de Kunsthal zijn donker; de videokunstwerken vormen de lichtbronnen. Elf kunstenaars tonen hun werk in Videoland, een tentoonstelling waarmee KAdE haar tienjarig bestaan viert. Een visueel aantrekkelijk schouwspel dat de kijker bij ieder kunstwerk meeneemt naar een andere wereld, en meesleept in een spel met de notie van tijd.

avalanches vulcanoes asteroids floods
assume vivide astro focus (Eli Sudbrack), avalanches vulcanoes asteroids floods, 2019

Wegdromen met kunst

Op een zitzak naar het plafond staren met een koptelefoon op: dat is de beste manier om het kunstwerk van Eli Sudbrack te ervaren. Over het hele oppervlak van het plafond worden kleurrijke, bewegende vormen getoond. Het is rustgevend en intrigerend tegelijk, en het kijken ernaar doet dan ook gemakkelijk het besef van tijd vergeten. Het is een thema dat in alle werken terugkomt: het spanningsveld van tijdsbeleving, moment, herhaling, kortstondigheid en een gevoel van eeuwigheid.

Guido van der Werve
Guido van der Werve, Nummer negen,The day I didn’t turn with the world, 2007

De rol van tijd

In videokunst staat het spel met tijd vaak centraal: het creëren van een gevoel van tijdloosheid, of juist het benadrukken van een specifiek moment. Tijd onderscheidt videokunst van iedere andere beeldende kunstvorm; het feit dat het kunstwerk een tijdsduur heeft, en dat je daar op een bepaald moment invalt wanneer je de museumzaal binnenkomt. Waar bij het eerdergenoemde werk van Sudbrack een gevoel van het wegvallen van tijd een rol speelt, neemt Hans Op de Beeck de beschouwer eveneens mee in een wereld waarin het verstrijken van tijd niet van belang lijkt. Met een uit aquarellen opgebouwde stop motion-video laat hij een dromerige wereld zien. Het werk Night Time is herkenbaar en magisch tegelijk: het is alsof je gedachteloos door een prentenboek bladert, waarbij je de tekst zelf invult bij het zien van de beelden. Minstens zo betoverend is het werk van Guide van der Werve, met de mooie subtitel The day I didn’t turn with the world. Het werk laat de kunstenaar op de Noordpool zien, waar hij een volle dag tegen de aarde in draait. Een actie die voor de kunstenaar eindeloos lang geduurd moet hebben, in dit videowerk teruggebracht naar ruim acht en een halve minuut.

Hans Op de Beeck
Hans Op de Beeck, Night Time (still), 2015

10 jaar Amersfoortse vrijbuiter

Videoland is een jubileumtentoonstelling: de Kunsthal speelt onder leiding van Robbert Roos al tien jaar een belangrijke rol als culturele instelling in Amersfoort. Het programma van KAdE is heel divers. Solo- en groepstentoonstellingen wisselen elkaar af, met zowel werk van Nederlandse als internationale kunstenaars. Daarbij is niet alleen ruimte voor gevestigde namen binnen de kunstwereld, maar ook voor nieuw talent. Van schilder- en beeldhouwkunst tot installaties en fotografie: in de afgelopen tien jaar is dit alles (en veel meer) aan bod gekomen. De tentoonstellingen zijn vaak aantrekkelijk en verrassend; neem bijvoorbeeld Move on…! waarin animatiefilms en animaties in beeldende kunst samen werden gebracht. Of de tentoonstelling Who More Sci-Fi Than Us? waarmee KAdE voor het eerst in Nederland hedendaagse Caribische kunst in haar volle breedte toonde. De complexe veelzijdigheid van het Caribisch gebied werd belicht, maar ook de gemene delers die de verschillende eilanden hebben. KAdEs programma wordt gekenmerkt door toegankelijkheid, maar is ook prikkelend en inhoudelijk uitdagend. Begrippen die ook van toepassing zijn op de huidige tentoonstelling Videoland – 10 jaar Kunsthal KAdE. De organisatie Amersfoort in C, een samenwerkingsverband van verschillende culturele instellingen in de stad, noemt KAdE dan ook niet voor niets ‘de vrijbuiter van de museale ruimtes in Amersfoort’. ‘In potentie kan alles in Kunsthal KAdE.’

Videoland – 10 jaar Kunstal KAdE,
25 mei t/m 1 september 2019, Eemplein 77 Amersfoort
www.kunsthalkade.nl

© LUCY, 8 juli 2019. Tekst: Jacomijn van Kempen