De krokusmaaier
Ik vraag hem naar een filmpje dat ik eerder zag, waarin Cees Oortwijn een busje parkeert bij een groenstrook tussen de snelwegen, uitstapt en in een hesje van de plantsoenendienst een veld krokusjes gaat maaien met een handgrasmaaier. Een hilarisch filmpje. Toevallig dat ik juist dit werk ter sprake breng: het blijkt een scharnierpunt aan de hand waarvan hij zijn hele oeuvre kan uitleggen. Hij kreeg vooral woedende reacties op deze performance. Men kijkt alleen naar het zogenaamde vernielen, maar er zit zoveel meer achter.
Oortwijn ziet een performance als een middel om iets te zeggen. Zijn werk is niet bedoeld als kritiek of aanklacht maar als bewustwording: aandacht opvragen voor je eigen rol in de omgeving, in de openbare ruimte. De humor maakt het open om naar te kijken. In het filmpje zie je wat we allemaal doen: het vernielen van schoonheid. “Waarom is een krokus heilig verklaard en een madeliefje niet? Waarom is het een meer waard dan het ander? Wie bepaalt dat?” vraagt hij zich af. Oortwijn zet onze relatie met openbare orde op scherp. Hij gebruikt de beeldtaal van de autoriteit – een fluorescerend hesje, een busje van Rijkswaterstaat, een verkeersbord – om daarmee de werkelijkheid op z’n kop te zetten en te bevragen. Autoriteit: wat zegt mij dat? Is dat de waarheid?
Hij stelt ook ecologische vragen. Het krokusveldje ligt tussen het beton en de uitlaatgassen. Groei en expansie zijn onontkoombaar. Met zijn performance vraagt Oortwijn aandacht voor een plek. Wat zie je? Mensen rijden van A naar B en niemand let op. Pas na lange tijd komt iemand uit een nabijgelegen kantoorcomplex naar beneden om de krokusmaaier stop te zetten. Een man met hondje had ook al staan kijken en wat geroepen over ‘mijn belastinggeld’, om vervolgens de politie te bellen. De politie kwam maar zag nergens een wetsovertreder. Oortwijn reed achter de politieauto aan om zichzelf aan te geven, en uit te leggen dat het hier niet om vandalisme ging. “Dit is een actie: ik visualiseer.”
Oortwijn ziet een performance als een middel om iets te zeggen. Zijn werk is niet bedoeld als kritiek of aanklacht maar als bewustwording: aandacht opvragen voor je eigen rol in de omgeving, in de openbare ruimte. De humor maakt het open om naar te kijken. In het filmpje zie je wat we allemaal doen: het vernielen van schoonheid. “Waarom is een krokus heilig verklaard en een madeliefje niet? Waarom is het een meer waard dan het ander? Wie bepaalt dat?” vraagt hij zich af. Oortwijn zet onze relatie met openbare orde op scherp. Hij gebruikt de beeldtaal van de autoriteit – een fluorescerend hesje, een busje van Rijkswaterstaat, een verkeersbord – om daarmee de werkelijkheid op z’n kop te zetten en te bevragen. Autoriteit: wat zegt mij dat? Is dat de waarheid?
Hij stelt ook ecologische vragen. Het krokusveldje ligt tussen het beton en de uitlaatgassen. Groei en expansie zijn onontkoombaar. Met zijn performance vraagt Oortwijn aandacht voor een plek. Wat zie je? Mensen rijden van A naar B en niemand let op. Pas na lange tijd komt iemand uit een nabijgelegen kantoorcomplex naar beneden om de krokusmaaier stop te zetten. Een man met hondje had ook al staan kijken en wat geroepen over ‘mijn belastinggeld’, om vervolgens de politie te bellen. De politie kwam maar zag nergens een wetsovertreder. Oortwijn reed achter de politieauto aan om zichzelf aan te geven, en uit te leggen dat het hier niet om vandalisme ging. “Dit is een actie: ik visualiseer.”
Mind
Oortwijn werkt veel met verkeersmiddelen: afzethekken en verkeersborden. Hij heeft een collectie verkeersborden, die hij soms afdekt met plastic zakken. "Zo’n plastic zak vertegenwoordigt de autoriteit. Trek je zelf een blauwe plastic zak over een bord, dan neem je de autoriteit in handen". Dat doet Oortwijn graag. Hij stelt het individuele denken tegenover abstracte afspraken.
Voor Rood|Noot wil Oortwijn verkeersmiddelen inzetten om deze bijzondere plek tussen de wegen te visualiseren. “Rood|Noot gaat over tijd, over tijdelijk en tijdloos; over verschillende gezichten van één tijd”. Onder de werktitel MIND puzzelt hij op deze locatie op begrippen als tijd, tijdelijk, vroeger, nu, straks. In het weiland bij de boerderij zal hij aan de slag gaan met markeringen en grensaanduidingen.
© LUCY, 23-4-2014. Tekst: Anna van Suchtelen
Voor Rood|Noot wil Oortwijn verkeersmiddelen inzetten om deze bijzondere plek tussen de wegen te visualiseren. “Rood|Noot gaat over tijd, over tijdelijk en tijdloos; over verschillende gezichten van één tijd”. Onder de werktitel MIND puzzelt hij op deze locatie op begrippen als tijd, tijdelijk, vroeger, nu, straks. In het weiland bij de boerderij zal hij aan de slag gaan met markeringen en grensaanduidingen.
© LUCY, 23-4-2014. Tekst: Anna van Suchtelen