Up Amersfoort

Dinsdagochtend half 8, Amersfoort. Zocherplantsoen Noord. Henk van den Bosch staat op het pad naast de Joodse begraafplaats. Hij wacht. Op een hoogwerker en op een kunstenaar. Beide hebben nog wat tijd en aanwijzingen nodig om de plaats van bestemming te komen. Dan kan de opbouw van Up Amersfoort beginnen.

Henk van den Bosch - Up Amersfoort
Henk van den Bosch met het werk van Alphons ter Avest
ms

Het hoofd van de dichter

Anderhalf uur later is het zover. Alphons ter Avest tilt zijn werk uit het busje en voegt een laatste detail toe: vogelzaad. Even later brengt de hoogwerker het kunstwerk omhoog onder het bladerdak van drie grote bomen om het op te hangen. Vogels en Dichters heet het werk. Het is een open houten constructie die de vorm heeft van een hoofd en schouders. Binnenin hangen slingers met pinda’s en er zijn uitstekende plateautjes waar de vogels op kunnen zitten.
Alphons: ‘Met het onderwerp vogels en dichters werk ik al langer, het leek me hier ook mooi vanwege de hoge locatie. Ik zie een parallel tussen dichters en vogels: hoe gedachten neerstrijken in het hoofd van de dichter.’ Gedachten die als een vogel aankomen, soms slechts voorbijvliegen, of landen en zich vastzetten, het is een poëtisch beeld. Hier hoog in de bomen hoopt Alphons dat er ook daadwerkelijk vogels omheen zullen zwermen en het beeld compleet maken.

Tevreden kijken de mannen omhoog. Het eerste werk van Up Amersfoort hangt. Subtiel tussen het bladerdak, maar groot genoeg om gezien te worden. Precies zoals organisator Henk van den Bosch het voor ogen had met deze kunstroute. ‘Ik wilde geen prominente beelden die je al van veraf ziet staan, maar wat subtieler werk dat je geleidelijk ontdekt.’ Hij nodigde negen kunstenaars uit een werk te maken voor een locatie in het Zocherplantsoen en zich daarbij te laten inspireren door de omgeving; zowel de natuur als cultuur en erfgoed langs het plantsoen.

Alphons ter Avest - Vogels en Dichters
Alphons ter Avest - Vogels en Dichters, 2022
ms

Omhoog

Op naar de volgende locatie waar een schilderij van André Groothuizen de hoogwerker ingaat en tegen de achtergevel van Theater Flint bevestigd wordt. Zo vormt zich een langs het hele plantsoen rondom de binnenstad een lint van kunstwerken. Samen met de al bestaande permanente werken op de route is het een kralenketting van bijzondere momenten. Uiteenlopend in vorm en materiaal, maar alle gericht op een moment van verwondering. Verwonderen is het uitgangspunt, ook in de keuze van de locatie: vrij hoog, waardoor het niet als vanzelf in je blikveld valt maar ontdekt moet worden.

Up Amersfoort opbouw
Opbouw werk Willeke van Ravenhorst
ms

Verbinding

Een week later. Maandagochtend half 10. Bij het Rietveldpaviljoen.

Willeke van Ravenhorst spant een netwerk van blauwe en rode linten tussen de bomen, het Rietveldpaviljoen en het voormalige GGD-gebouw. In plaats van een hoogwerker is er nu een ladder, waar technisch assistent Remco wederom rustig en vakkundig helpt bij de plaatsing van het werk. Henk van den Bosch is nog steeds tevreden. Het traject van vergunningen was soms taai, het waren lange dagen bij de opbouw, en niet altijd goed weer, maar alles is gelukt. ‘De werken zijn mooi en subtiel, zelfs het acht meter hoge werk van Marijke Schurink houdt zich wat schuil tussen de bomen.’ Ook de samenhang tussen beeld en omgeving bevalt hem. ‘Sowieso moet werk in de openbare ruimte een relatie aangaan met de omgeving vind ik, anders staat te los. Het moet verbinding maken, daar wordt het werk ook beter van.’

Willeke van Ravenhorst - Tilt (detail)
Willeke van Ravenhorst - Tilt (detail), 2022
ms

Spelen met vormen

Het werk van Willeke van Ravenhorst is wat dat betreft een goed voorbeeld. Het zijn geen willekeurige draden zie zij spant. Ze speelt met de vormen en lijnen die er al zijn. ‘De lijnen van de bestrating tussen het gras, de drie bomen, de driehoek die de gevel van het Rietveldpaviljoen vanuit dit perspectief is, het omzetten van een vierkant naar een driehoek… Ik speel met de vormen die er zijn.’ In de maatvoering gebruikt ze de afmeting van het Rietveldpaviljoen. Zal een willekeurige voorbijganger dit opmerken? Wellicht niet, maar omdat ze het doet klopt het werk op deze plek. ‘Onbewust ervaar je het wel denk ik’ zegt Willeke. 'Het lijnenspel is er al in de paden, dat wordt door het werk benadrukt. Daardoor ervaar je de ruimte intensiever.’ De lijnen uit de omgeving worden gespiegeld, gekanteld, als in een wiskundig model. ‘Het is een tekening, maar toch suggereert het ruimtes en vlakken.’

Ik ben benieuwd hoe dit werk, en de rest van de route, zich verder ontvouwt. Na deze installatie nog slechts één werk te gaan dan is het voltooid. Up and running vanaf 17 juni.


Up Amersfoort 17 juni 2022 t/m 11 september 2022
gratis toegankelijk
De route is 6km lang, een wandeling duurt circa 2 uur.
Met werk van Alphons ter Avest, Gerbrand Burger, André Groothuizen, Anne ten Ham, Tom Putman, Marijke Schurink, Tanja Smeets, Anna Skubisz en Willeke van Ravenhorst.
up-amersfoort.nl

© LUCY 13-6-2022. Tekst en foto's Marjolein Sponselee

Up Amersfoort opbouw Marijke Schurink
Opbouw van het werk van Marijke Schurink
Henk van den Bosch