Eindexamen, en dan?

column Joyce Overheul

Het is half juni en de kunstacademies gonzen van de activiteit in de laatste dagen voor de eindexamenexpositie. Een voorlopig hoogtepunt na jaren zoeken en zwoegen. Met een verdiend feestje en misschien zelfs een prijs of een uitnodiging voor een expositie, maar daarna wordt het stil. En wat doe je dan? Joyce Overheul blikt terug op het eerste jaar na de academie.
1306 afstuderen joyce
eindexamenpresentatie Joyce Overheul, 2012
Ongeveer een  jaar geleden studeerde ik af voor de Bachelor of Fine Art aan de HKU en was ik bijna klaar met mijn master in datzelfde vakgebied. Inmiddels is de volgende lichting kunstenaars bijna klaar. Bijna alle beoordelingsmomenten zijn geweest, het lijstje met genomineerden voor verschillende awards en residency projecten is al gereed en het wachten is op het grootste moment van het jaar: de eindexamenexpositie. Met een beetje geluk hou je daar wat andere exposities aan over en gaat of blijft het balletje een beetje rollen, maar wat doe je daarna? 
    Jonge kunstenaars zijn populair tegenwoordig. In de eerste maanden na het eindexamengeweld zijn er tig exposities met vers afgestudeerde kunstenaars , met pakkende titels als ‘Best of Graduates’ en ‘Nieuwe Oogst’. Bij sommige galeristen heerst het idee “als ik het niet heb ontdekt, is het blijkbaar niet boeiend genoeg geweest”. Maar is dat wel zo? Hoe gaat het nu met de mensen die net na hun afstuderen tot uitverkorenen waren gebombardeerd, en met de mensen die toen net buiten de boot leken te vallen? Een analyse van mijn oud-medestudenten in het eerste jaar na de academie.
Een handjevol mensen doet het best goed zo na het afstuderen met her en der een expositie, een paar zijn in een expositie-traject zoals De Belofte van Genootschap Kunstliefde terecht gekomen en anderen kopen hun weg naar de eeuwige roem door vierkante meters muur te huren op iets als de RAW Art Fair waar ze ineens naast docenten exposeren (die er dezelfde strategie op na hielden). Zoals elk jaar zijn er een paar mensen die al dan niet tijdelijk naar Berlijn verhuizen, om het daar tussen de ruim 6.000 andere kunstenaars te proberen. Sommige anderen hebben het nu al ‘opgegeven’ en zijn compleet iets anders gaan doen, of hebben hun heil gezocht in het volgen van een docentenopleiding. En altijd zijn er mensen die compleet van de kaart verdwijnen: geen website, geen Facebook, geen e-mail, geen telefoon, niet te googelen, niets. He-le-maal noppes. Het is dat je zeker weet dat ze ooit bestaan hebben, anders zou je daar nog serieus aan gaan twijfelen. Toen ik vorig jaar in Zweden was kwam ik er ook zo een tegen, zo’n zolderkamerkunstenaar. Leuk hoor, je zo af willen zetten tegen het establishment en alle commercie met daarnaast het idee dat mensen maar naar jou toe moeten komen in plaats van zelf iets te ondernemen (want waarom zou je als je zeker weet dat je de nieuwe Jeff Koons bent?).
    Geselecteerd worden voor afstudeerexposities buiten de academische sfeer blijkt overigens geen garantie voor instant succes. Het blijft al een tijdje angstvallig stil rondom sommigen die aan meerdere ‘best of’ exposities deelnamen. Over smaak valt nog steeds niet te twisten. 
Er iets van maken blijft mijns inziens toch voornamelijk een kwestie van ‘zelf doen’. Zelf projectplannen insturen, zelf reageren op oproepen voor exposanten, zelf mensen e-mailen om ze te betrekken bij nieuwe projecten, en ga zo maar door…  Zelf op je krent gaan zitten en zelf afwachten kan natuurlijk ook, maar heel effectief lijkt het me niet. Persoonlijk: hoe is het mij vergaan? Na mijn afstuderen heb ik meegedaan aan De Belofte en heb ik er inmiddels meerdere exposities, lezingen en een residency op zitten. De agenda is nog lang niet leeg, met als kers op de taart een expositie op de 5e Biënnale van Moskou later dit jaar. Voor volgend jaar heb ik nog geen concrete plannen, maar dat zien we dan wel weer. Voor nu schuif ik in ieder geval het Grote Zwarte Gat nog maar eens een jaartje vooruit. 
 
 
(c) LUCY, 14-6-2013. Tekst: Joyce Overheul

Eindexamenexpositie HKU

Studenten van de HKU tonen  hun werk 
van 27 juni t/m 30 juni 2013
 
Fine Art en Education
HKU | Ateliergebouw, Tractieweg 41, Utrecht
Donderdag 27 juni,
opening 18 - 21 uur
Vrij. 28 juni 10 - 21 uur
Za. 29 juni 11 - 17 uur
Zo. 30 juni 11 - 17 uur
 
Design
Product Design, Fashion Design, Fashion Communication, Illustration, Interior Architecture, Photography en Urban Design. En de Master Interior Architecture.
HKU | Faculteit Beeldende Kunst en Vormgeving, Ina Boudier-Bakkerlaan 50, Utrecht
Open: zie hierboven
 
Bachelorstudenten van Graphic Design
HKU | de Loods, Koningsweg 2, Utrecht (ingang Kranenburgerweg)
Donderdag 27 juni,
opening 16 - 21 uur
Vrij. 28 juni, 10 - 21 uur
Za. 29 juni, 11 - 17 uur
Zo. 30 juni, 11 - 17 uur
 
Masteropleiding maHKU
Ma Design, Radboudhof,
4de verdieping (onderdeel van Call of the Mall)
Curatoren: Max Bruinsma, Arjen Oosterman, Stealth
 
Ma Fine ArtKapitaal, Plompetorengracht 4
Let's Get Physical: Interventions in and through the city
Curator: Mika Hannula
 
Open: 20 juni - 30 juni