Schreeuwen in de ruimte

DAILY FUTURE. Alicia Framis in de Rabo Kunstzone

Vorig jaar werd de Rabo Kunstzone geopend in het nieuwe kantoor van de Rabobank aan de Croeselaan in Utrecht. Het doel: bezoekers en medewerkers een prettige (werk)omgeving bieden en het publiek bekend maken met de kunstcollectie van de bank. Na een groepstentoonstelling met werken uit deze collectie, is nu de eerste solotentoonstelling ‘DAILY FUTURE’ een feit. Kunstenares Alicia Framis neemt ons mee de ruimte in en toont een blik op de toekomst.
1203 alicia framis 1
Alicia Framis, zaaloverzicht DAILY FUTURE (foto: Peter Cox)

Brief naar boven

Bij binnenkomst van het gebouw valt direct een glimmend, bolvormig object op. Het is ‘Cartas al Cielo’ van de Spaanse Alicia Framis (1967): een brievenbus waarmee berichten naar de hemel of de ruimte kunnen worden gestuurd. Het werk is exemplarisch voor haar oeuvre, dat zich kenmerkt door het opzoeken of verleggen van grenzen en het bieden van ervaringen. De Rabobank volgt Framis al sinds haar afstuderen aan de Rijksakademie in 1996. Als één van de ‘kernkunstenaars’ in de collectie, kreeg ze de vrije hand om nieuw en bestaand werk samen te brengen in de tentoonstelling ‘DAILY FUTURE’, waarin ze gestalte geeft aan het leven in de ruimte.
1203 alicia framis 4

Leven op de maan

Het is niet ondenkbaar dat mensen ooit de aarde zullen verlaten om in de ruimte te gaan leven. Framis stelde zich voor hoe het toekomstige leven op de maan zou zijn. Zonder zwaartekracht, zonder geluid. Wat zou dat betekenen voor ons dagelijks leven? Om zich daar een voorstelling van te maken, verbleef ze vijftien dagen in het testgebied van NASA in Utah. Het viel haar op dat astronauten puur wetenschappelijk te werk gaan en dat er weinig ruimte is voor kunst en creativiteit. Framis vroeg bevriende kunstenaars om voorwerpen te ontwerpen voor het leven op de maan. Deze producten probeerde zij uit. Het resulteerde in de film ‘Lunar Art Exploration’, waarin de onzekerheid van de toekomst voelbaar is.

Nostalgie

In de ‘Moon Life Concept Store’ worden deze producten gepresenteerd en zelfs verkocht. De ‘Earth Compas’ laat de maanbewoner zijn oriëntatie tot de aarde behouden, ‘Moon Cola’ zit in een bijzonder vormgegeven flesje zonder boven- of onderkant, omdat met de zwaartekracht geen rekening hoeft te worden gehouden. En omdat we op de maan zwevend door het leven zullen gaan, hoeven schoenen geen comfort te bieden en zijn de hooggehakte ‘Moon Shoes’ een sieraad voor de voet. Eén van de meest poëtische uitvindingen is de ‘Teeth Phone’ van Tao G. Vrhovec Sambolec. Met een koptelefoon wordt de volledige stilte in de ruimte nagebootst. Door met je tanden op een metalen plaatje te bijten, hoor je het geluid binnenin je hoofd weergalmen. Een nostalgische ervaring voor de maanbewoner, die het geluid dat hij op aarde kon horen zal missen.
1203 alicia framis 3

Schreeuwen zonder geluid

De open werkomgeving van het kantoor inspireerde Framis tot het bouwen van de ‘Screaming Room’. In een piramidevormige geluidsdichte ruimte, aan de buitenkant bedekt met aardappels, kunnen medewerkers en bezoekers naar hartenlust schreeuwen zonder gehoord te worden. Ideaal om de frustraties van de werkdag te uiten. Tegelijkertijd blijkt het een conversation piece. Want geluid bestaat niet in de ruimte; kun jij je voorstellen hoe dat is? De schreeuw wordt door een 3D-printer omgezet in een object van aardappelzetmeel, dat mee naar huis mag worden genomen. Een souvenir van een ruimte-ervaring op aarde.
 
(c) Lucy, 15-3-2012. Tekst: Merel van den Nieuwenhof. Beeld: Alicia Framis.

1203 alicia framis 2
De tentoonstelling
DAILY FUTURE’
van Alicia Framis
is te zien
t/m 31 augustus 2012
.
Rabo Kunstzone,
Croeselaan 18, Utrecht
Open: ma-vr van 9-19 uur.