Thera Clazing: Ik ben gewoon gedoemd

De eenzame ervaring van diep geluk

Thera Clazing ontving dit jaar de Kunstliefde prijs 2015 voor jong talent voor haar monumentale tekeningen en schilderijen van surreële werelden. Dit voorjaar maakte zij de muurschildering Shadows of a downfall voor de Kunsthal Rotterdam. LUCY ging bij haar op atelierbezoek om te horen wat haar drijft en hoe zij te werk gaat bij haar monumentale tekeningen.

Roeping

Als ik na het atelierbezoek aan Thera Clazing weer op de fiets zit, peins ik of ik haar moet benijden of beklagen. Ik ben gegrepen door haar power en de gretigheid waarmee ze werkt. Maar tussen de regels door hoorde ik ook de offers die dat met zich meebrengt, zowel op het gebied van comfort (koud atelier, weinig inkomen) als op het gebied van gemoedsrust. De weegschaal slaat toch door naar benijden, besluit ik, want het is toch wel heel mooi om zo jong al zo gedreven  en gefocust aan het werk te zijn. “Ik wist toen ik 3 jaar was al dat ik kunstenaar wilde worden. Ik hoef volgens mijn moeder niet bang te zijn dat het ooit stopt, want ik spreek in beelden volgens haar. Ik ben gewoon gedoemd” zegt Clazing lachend. “Beelden kunnen zoveel zeggen, ze zijn universeel.  Muziek is dat ook, maar dat spreekt je vooral aan op je emotie. Met beelden kun je meer aan het denken zetten, meer gelaagdheid aanbrengen”.  En dat is wat ze wil. “Iedereen kan schilderen, als je jezelf maar genoeg blijft trainen. Maar je moet je zelf blijven vernieuwen. Niet iedereen heeft de ideeën, de visie”.

Meters maken

Zelf heeft Thera Clazing de ervaring dat hoe meer meters je maakt, hoe beter het gaat. De oog-hand coördinatie wordt dan steeds beter en op het laatst zit je in de perfecte flow. “Toen ik Shadows of a downfall (3650 mm x200 mm) maakte, was de hele werkperiode een training: op de laatste dag zat ik in een superflow.” Vijf weken lang werkte ze van 9 tot 5 aan de schildering. ’s Avonds was er, -noodgedwongen doordat de Kunsthal dicht ging- , tijd om te ontspannen en op te laden. Dat bleek ‘a blessing in disguise’, want anders was ze zeker ook ’s avonds doorgegaan.  Voor de tentoonstelling in Moira (voorjaar 2015) kon ze dag en nacht doorwerken en dat deed ze toen ook. Een maand lang sliep ze weinig en zag ze nauwelijks andere mensen. “Toen snapte ik de gekte. Zo werken is het allermooiste wat er is, maar het is ook eenzaam. Ik kan intens geluk voelen op zo’n moment, maar niemand anders kan daarbij”.

Eenzaamheid

Het is  dat universele gevoel van eenzaamheid dat Clazing in haar werk probeert te vangen. Haar tekeningen tonen desolate, lege landschappen met een sterk perspectivische werking waar je als toeschouwer ingezogen wordt, tegen wil en dank.  In de kleine publicatie die de Kunsthal bij Shadows of a downfall uitbracht, vertelt de kunstenaar over een droom die zij als meisje van 10 had en die ze zich plotseling weer kon herinneren: In deze droom ervoer ik de grootsheid van het bestaan en tegelijkertijd de nietigheid van mijzelf als individu. Ik kan me soms verloren voelen in dit gevoel van eindeloosheid. Het is alsof de grond onder mijn voeten verdwijnt, alsof ik alle grip kwijt raak en val, of is het vliegen?  De enige houvast die hebt, ben jezelf. Alles vervliegt, vergaat, verdwijnt, maar jij blijft en zult altijd zijn. Ik kan geen manier vinden om dit gevoel te beschrijven, maar ik probeer het te vangen in beelden.  Het is precies die droomwereld die Clazing oproept in haar tekeningen. Zwaartekracht lijkt niet te bestaan, je herkent dingen, maar tegelijk komen ze je vreemd voor, ieder teken van leven ontbreekt en bovenal is er die beklemmende sfeer waaraan je niet kunt ontsnappen, net als bij een boze droom. Waar  komen de beelden vandaan? “Je kunt veilig aan de oppervlakte blijven, of over de rand gaan en dat laatste doe ik. In je onderbewustzijn kun je een bepaalde sfeer voelen en dat vertaalt zich dan in beelden.” Clazing heeft daar geen geestverruimende hulpmiddelen bij nodig, maar komt daar door middel van een intense focus en hoge concentratie.  Vaak ook gaat ze in haar gedachten naar plekken in haar werk om van daaruit verder te kijken wat zich aan haar ‘openbaart’ om te schetsen.

Offers

Deze manier van werken vraagt om totale toewijding en een flinke dosis durf, want als je ‘over de rand gaat’ is het altijd weer spannend hoe je terugkomt in de realiteit.  Het laat zich niet goed combineren met bijbaantjes om in je levensonderhoud te voorzien en tot voor kort maakte de kunstenaar dan ook de keuze om alleen kunst te maken.  En dat is geen vetpot. Clazing heeft nog geen groot oeuvre en heeft nog geen  werk verkocht.  Van sommige werken is ze zo gaan houden, dat ze ze ook niet wil en mag verkopen van zichzelf. Nodeloos te zeggen dat de geldprijs van Kunstliefde zeer welkom was. Er moet wel wat veranderen op dat vlak vindt ze zelf.  Ze denkt er over om kleiner werk te gaan maken en zou graag meer in opdracht willen gaan werken. “Het moet nu echt even minder intens allemaal, ik mag even niet in de non-realiteit en ik moet wat orde op zaken stellen.”  Maar de volgende presentatie is al weer in aantocht: van 4 dec t/m 10 jan heeft ze een tentoonstelling bij TAC in Eindhoven. Gaat het haar lukken om zich daar niet helemaal in te verliezen? Voor haarzelf hoop je van wel, voor de kunst hoop je stiekem op de gekte.

 

Carolien de Boer, nov 2015

De juryleden van de Kunstliefdeprijs 2015, waren:

voorzitterMarcel Gieling, eigenaar kunsthandel Marcel Gieling en columnist kunst en architectuur bij de Utrechtse Internet Courant,

Hans Bruinzeel, kunsthistoricus en voormalig directeur Kunstuitleen Utrecht

Paul de Kort, beeldend kunstenaar

 

En dit zeiden zij over het werk van Thera Clazing:

Thera Clazing, een opvallende nieuwkomer. Maakt statements en ventileert ze ook, die heeft de kunstwereld nodig natuurlijk. Schop er maar lekker tegen aan! Haar werk toont brutaliteit, je moet ook wel brutaal zijn als je grote vellen papier te lijf gaat zoals zij doet. Niet lullen maar doen, staat op haar website en ze doet het. Het werk van Thera Clazing tot nu toe, haar oeuvre is nog klein, belooft iets, maar beloftes moeten waar worden gemaakt, dat vraag tijd. We kijken vol spanning uit naar haar ontwikkeling en zijn benieuwd of zij in de toekomst blijft verrassen zoals zij deed met haar werk op de tentoonstelling Medio Prosper.



Matters matter #*8 TAC

Solo-expositie Thera Clazing

Jonge getalenteerde kunstenaars die net zijn afgestudeerd krijgen in TAC Eindhoven de kans zichzelf te bewijzen.http://tac.nu/podium/agenda/matter-matters-8