Rood|Noot - Vaststaat dat niets vaststaat

Het was een zonnige middag toen ik op zondag 21 maart 2010 voor het eerst het erf van Rood|Noot opliep. Een fraaie oude boerderij aan de voet van de gele brug. Er viel veel te ontdekken; buiten op het erf, in de verschillende stallen en in het huis. Muziek, poëzie, literatuur, theater, kunst en daar tussendoor paarden, schapen en een fijne tuin. Ik vond het een wonderlijke mix en een aangename ‘licht anarchistische enclave in het zwaar aangeharkte Leidsche Rijn.’ Zo schreef ik destijds ergens op.
1405 Kip en einder Roodnoot team
Rood|Noot: Wout de Boer, Peter Kolpa en Kirsten Roosendaal (foto Baldwin Henderson)
Het contrast tussen de omgeving en de boerderij is in alle opzichten groot. De stad draait er omheen op zoek naar ruimte. De boerderij mag blijven, maar moet de vooruitgang tot aan de voordeur dulden. Wegen slingeren eromheen en straks volgt de bebouwing van het centrum van Leidsche Rijn. Als een reservaat blijft de 19e eeuwse voormalige paardenfokkerij liggen in het oog van de orkaan. Boerderij en omgeving zijn twee heel verschillende werelden. Buiten het erf is alles op de tekentafel vastgelegd en ingepland, maar binnen de hekken van Rood|Noot heerst vrijheid en zijn de mogelijkheden onbegrensd. Het theatergezelschap Rood|Noot dat hier sinds 2005 werkt, schrijft, speelt en programmeert, mixt toneel moeiteloos met muziek, literatuur en beeldende kunst. 
1402 RoodNoot
Stadserf Rood|Noot (foto Peter Kolpa)

Het is al begonnen

Rood|Noot bestaat uit Kirsten Roosendaal, Wout de Boer en Peter Kolpa. Alle drie studeerden Theaterwetenschap aan de Universiteit Utrecht. Kirsten en Wout e.a. richtten tijdens hun studie toneelgezelschap De Maan (1994) op en Peter formeerde samen met anderen toneelspelersgezelschap ‘t Barre Land (1990). Nu geven ze met zijn drieën vorm aan alles wat op Rood|Noot gebeurt. Een vaste rolverdeling is er niet. Elke voorstelling is anders en waar een voorstelling of project begint is moeilijk aan te geven. Wout de Boer: ‘Vaak heb ik het idee dat het allang begonnen is. Het moment van nu gaan we iets maken of doen is meestal als er iemand van buiten komt die iets herkent of aansluiting vindt. […] Als je als collectief werkt weet je na een tijdje wie wat graag en goed doet en daar ga je je ook naar gedragen. Zelf vind ik het omzetten van tekst naar enscering en het spelen leuk, maar ook om met de ruimte en het licht bezig te zijn.’
    Wie met een idee komt rouleert erg, dan komt de een met een plan en dan de ander. Veel ideeën ontstaan uit het feit dat Peter en Kirsten veel lezen. In de loop der jaren is een rode draad ontstaan in het programma. Alledrie hebben een enorme liefde voor Thomas Bernhard, een schrijver uit Oostenrijk die in eigen land niet erg populair was maar zijn humor wordt hier erg gewaardeerd. Peter: ‘Het is heel hard. De teksten van Bernhard kun je ook als een partituur zien. Hij gebruikt geen interpunctie, je moet zelf maar zien hoe je het pakt. Dat is heel leuk om te spelen.’
     Ook schrijvers uit de jaren twintig en dertig zijn populair en het programmaonderdeel Cabaret Voltaire is genoemd naar een gelijknamig programma van de Dadaïsten uit die tijd. De rol van de kunstenaar in die periode en het absurdisme van Dada is wat hen erin aanspreekt zegt Wout. Het totaal verknipte landschap van Rood|Noot en omgeving past daar heel goed bij.
1405 kip en einder affiches roodnoot
affiches van Peter Kolpa voor Rood|Noot (foto: MS)

Samenwerken

Samenwerken is belangrijk voor Rood|Noot. Sowieso omdat ze zelf maar met z'n drieën zijn en ook omdat uitwisseling van ideeën altijd iets oplevert. Voor De Kip en de Einder werkt Wout bijvoorbeeld samen met geluidskunstenaar Marieke van de Ven aan de wandeling met Kop en Staart. 'Het is prettig om vanuit twee heel verschillende disciplines toch te proberen dezelfde taal te spreken. Dat je iets bij elkaar herkent en samen weet waar je naar toe wilt. En voor Rood|Noot als plek is de samenwerking welkom in hoe je betekenis aan de plek geeft. Er komen steeds nieuwe kunstenaars over de vloer die weer opnieuw reageren op de plek, dat is waardevol om mee te maken. Ook nu weer. Het thema van De Kip en de Einder is al eerder aan de orde geweest, maar het levert nu weer heel andere werken op. Er zit geen herhaling in.’
     De plek zelf verandert heel langzaam en zal nog een hele tijd bijzonder genoeg blijven om inspiratie te bieden. Dat blijkt ook uit het feit dat sommige gasten terug komen naar Rood|Noot. Omdat Rood|Noot iets in hen herkende of omdat ze zelf opnieuw iets willen doen met de locatie. Altijd is het een verhaal dat hier klopt en met de plek verbonden is. Een bestaand werk verhuizen vanuit het atelier werkt veel minder goed.
     Rood|Noot zelf zoekt graag de samenwerking met muzikanten op, omdat ze goed kunnen improviseren. Voor een Cabaret Voltaire bijvoorbeeld wordt nauwelijks gerepeteerd met de muziek, soms eten ze samen en leest Rood|Noot intussen wat voor om iets van de sfeer aan te geven, maar vaak is het gewoon een kwestie van beginnen. Sowieso wordt er veel geïmproviseerd. De teksten worden voorbereid en er wordt gesproken over de volgorde en welke scenes wel en niet moeten worden gespeeld, maar de rest ontstaat ter plekke. De tekst zelf is altijd het belangrijkste. Decor en kostuums zijn minimaal en duiden slechts schetsmatig iets aan en de spelers blijven zichzelf. Peter Kolpa: ‘Ik ben nooit bezig met het spelen van een rol. Ik ben met tekst bezig. Het is de toeschouwer die er een personage in herkent.’ Ook in de affiches die Kolpa maakt voor de voorstellingen staan woorden en letters centraal. Hij stempelt, knipt en plakt ze tot -alweer- een dadastisch ogend geheel.
 
De mix van disciplines, de absurde locatie en de aanwezigheid van Stal Thamen, bepalen het karakter van Rood|Noot. Niets op deze plek is onder een noemer te vangen. Het omgevingsgeluid is een postmodern concert, het landschap een verknipte foto. Voor Rood|Noot is dat geen belemmering maar een bron van inspiratie. Zij waaien mee en doen er nog een schepje bovenop. Vaststaat dat niets vaststaat is een titel die hier nog jaren mee kan. En waarom zou je ook iets vast willen zetten. Onderweg zijn is leuker.


© LUCY,  17-5-2014. Tekst: Marjolein Sponselee
1405 kip en einder wout installatie
Kop en staart, een wandeling van Wout de Boer en Marieke van de Ven (foto Baldwin Henderson)
1405 kip en einder Wandeling
Geluidswandeling Met Kop en Staart (Wout de Boer & Marieke van de Ven, foto: Baldwin Henderson)
Stadserf Rood|Noot is partner en plaats van handeling voor het LUCY LIVE project De Kip en de Einder.

www.roodnoot.nl

1404 De Kip en de Einder poster

De Kip en de Einder

'De Kip en de Einder' vindt plaats op stadserf Rood|Noot: een voormalige paardenfokkerij uit 1880 die tegelijk podium, atelier en stal is. Rood|Noot ligt op de grens van Utrecht en Leidsche Rijn, vlakbij de 'Rode Doos' van Muziekcentrum Vredenburg.
Adres: Oude Vleutenseweg 33, Utrecht.
www.roodnoot.nl 

Openingstijden
Zo. 11 mei: 12.00-18.00 uur
Ma. en di. gesloten
Wo. 14 t/m zo. 18 mei: 12.00-18.00 uur
Toegang: € 4,- / € 3,- (korting). Kinderen gratis.

Avondprogramma vr. 16 mei: 20.00-22.00 uur
met presentaties en optredens van de kunstenaars. Toegang: € 9,- / € 6,- (korting)