Zero Footprint Campus

Op zoek naar de ziel van De Uithof

Zero Footprint Campus is de titel van een kunstproject op De Uithof waar twaalf kunstenaars aan deelnemen. Het universiteitsterrein is zowel hun werkplek als hun onderwerp.

De Uithof is een kleurrijke staalkaart van ontwerpen van gerenommeerde architecten. Bijzondere gebouwen, niet alleen aan de buitenkant maar ook binnenin. Als losse parels liggen ze over de campus verspreid. Ertussen brede fietspaden en een snelle busbaan. Alles is gericht op een efficiënte doorstroming, want er werken veel mensen, maar na vijven verlaten ze het gebied massaal. De Uithof is vooral een werkplek. Van wat zich in al die mooie gebouwen afspeelt zie je buiten weinig. Zero Footprint Campus heeft als doel in de openbare ruimte zichtbaar te maken wat binnen gebeurt. Ook om die openbare ruimte een andere inhoud te geven dan het in goede banen leiden van verkeer.

1701 zerofootprint power plant

Duurzaam

De Uithof zelf is dus het onderwerp van Zero Footprint Campus, dat als ondertitel department of search heeft. Nadrukkelijk search en niet research zoals op de rest van De Uithof. Zero Footprint is een zoektocht, geen onderzoek. Het richt zich niet op meetbare resultaten, maar verkent de mogelijkheden. Om het project richting te geven is er wel een centraal thema gekozen: duurzaamheid. Een paar voorbeelden: Cynthia Hathaway werkt met de schapen en boerderij die op de campus aanwezig zijn. Tot nu toe verdween de wol van de schapen naar het buitenland, zij zette een project op waarbij de producten van het schaap op het terrein blijven, organiseerde een viltworkshop ter plaatse en presenteerde onlangs een prototype van de campussweater die daar gevilt is. Op de boerderij - aanwezig als praktijksituatie voor studenten diergeneeskunde - ging ze met de hand koeien melken en probeerde een systeem op te zetten om de rauwe melk in de kantines van De Uithof beschikbaar te stellen. Aanvankelijk stuitten deze aanpassingen in de manier van werken op tegenstand bij de betrokkenen, maar gaandeweg raakten ze enthousiast.

1702 zero footprint cynthia

viltworkshop Cynthia Hathaway

Ook Melle Smets en Kris de Decker werken met hun project Human Power Plant met de bronnen die op het terrein aanwezig zijn. Zou het mogelijk zijn om de spierkracht van de op De Uithof aanwezige mensen voldoende energie op te wekken om De Uithof van stroom te voorzien? Daarvoor blijken lang niet genoeg mensen aanwezig. Maar misschien lukt het wel om een 'stadsklok' draaiende te houden met spierkracht, een soort Domtoren van De Uithof. In samenwerking met het sportcentrum verkennen ze de mogelijkheden, hoeveel spierkracht is nodig en wat is de meest efficiënte manier van bewegen? Zij betrokken Franklin van Doesburg, expert in bewegingsanalyse bij het project. Hij werkt met het idee dat de meest efficiënte manier van bewegen afhankelijk is van je lichaamsbouw en dus voor iedereen anders. Dit druist tegen veel gangbare opvattingen over sporten in, die allemaal gebaseerd zijn op standaard oefeningen voor iedereen.

1702 zero footprint arne

muurkrant Arne Hendriks

Dit leidt tot niets

Zo verkennen ook de andere deelnemers de verschillende systemen en regels die op zichtbare en onzichtbare wijze actief zijn op De Uithof. Het Franse Bureau d'Etudes stelt een rampscenario voor waarbij De Uithof overstroomt. Hoe overleeft de campus vanuit dit nulpunt? Helmut Smits organiseert een campagne voor kraanwater omdat dit veel duurzamer is dan flessenwater en bovendien in Nederland op veel meer punten getest wordt dan water in flessen en dus vermoedelijk gezonder is. Het internationale collectief Read-in zoekt naar de onderliggende systemen van de in de bibliotheken gepresenteerde vakliteratuur. Hoeveel daarvan is door niet-westerse en vrouwelijk auteurs geschreven, en waarom is dat zo'n klein percentage?
Voor het Educatorium heeft Zero Footprint een eigen paviljoen, waar activiteiten kunnen plaatsvinden en ruimte is voor een grote muurkrant. Arne Hendriks presenteerde er onlangs een pagina over kanker, in de opmaak van een financieel dagblad. Hij vergelijkt het systeem en het taalgebruik van kanker met dat van de economie. Verlies en winst, groei; de talen van beide onderwerpen zijn door elkaar geweven wat een verwarrend beeld schept, maar ook een nieuwe manier van denken over beide onderwerpen opent. Mooie thema's snijden de kunstenaars van Zero Footprint aan. Gek eigenlijk dat de subteksten op de website dat vertrouwen lijken te relativeren. De ludieke kreten als 'Dit leidt tot niets', 'Dat gaat nergens over', en 'Hier is niets te zien'; onderschrijven weliswaar de vrijheid van het project en het contrast met het doelgerichte onderzoek op de rest van de campus, maar doen de inzichten die uit deze zoektocht voortkomen toch tekort. Het gaat wel degelijk ergens over.

Zero Footprint Campus is tot augustus aanwezig op De Uithof. Deelnemende kunstenaars zijn: Bureau d´Études, Rolf Engelen, Cynthia Hathaway, Arne Hendriks, Monnik, Roel Roscam Abbing, Guido Marsille, Maarten Vanden Eynde, Read-in (Svenja Engels, Annette Krauss, Laura Pardo), Helmut Smits, Laurent Tixador, Melle Smets & Kris De Decker.

© LUCY 17-2-2017. Tekst: Marjolein Sponselee

Zero Footprint Campus

Meer over Zero Footprint Campus op www.zerofootprintcampus.nl

Zero Footprint Campus blog

LUCY volgt van april t/m juni Zero Footprint Campus,
lees ook de andere artikelen:

Que sera, sera - De sterrentoren van Maarten Vanden Eynde
http://www.lucyindelucht.nl/te-zien/que-sera-sera-what-ever-will-be-will-be

Asfaltsteentjes en euro's - KankerCel
http://www.lucyindelucht.nl/te-zien/ontelbare-asfaltsteentjes-cellen-en-euro-s-2

Laurent Tixador in samenwerking met de natuur
http://www.lucyindelucht.nl/te-zien/2-x-kunst-0-footprint

Inspiratie uit sinaasappelschillen:
http://www.lucyindelucht.nl/te-zien/zero-footprint-campus-blog-2

Voor een overzicht van alle kunstenaarsprojecten zie:
www.zerofootprintcampus.nl