Dertig pennen ruis

Michiel Nonnekes bij Moira

Dertig pennen waren ervoor nodig, 1 à 2 per dag, fineliners in dit geval. 
1201 MichielNonnekes ruis opening
Het resultaat is een blad dat volledig gevuld is met zwarte lijnen, met in het midden een breuk, een opening, of nee dat zijn onzinnige interpretaties bij een puur abstract werk: het is een pauze, een pen die het papier even niet raakt.

Ruis is de treffende titel van de expositie die Michiel Ragnar Nonnekes (1984) in Moira heeft. Tegenover de ingang hangt een tekening met verticale strepen die halverwege het blad een hobbel nemen. Door de pen even op te tillen en weer neer te zetten is een ritme ontstaan in de intensiteit van de lijnen. De onderste helft lijkt als een golf van geluid af te rollen op het gelijkmatige (stille) strepenpatroon op de bovenste helft van het blad. Je kunt de boxen haast zien trillen. Het werk maakt lawaai. 
1201 Michiel Nonnekes golf

Meditatief tekenen

 
In de zomer van 2010 begon Nonnekes met het maken van abstracte tekeningen in een dummy. Meditatieve patronen van lijnen en stippen nemen bezit van de lege bladen. Maar nooit helemaal. Arceringen stuiten op onzichtbare grenzen en stippenpatronen dwarrelen hier en daar de omringende leegte in. Er is geen voorgrond of achtergrond, geen centrum, maar een gelijkmatigheid die je ogen eindeloos laat dwalen. Hij tekent in het boek, nog steeds hetzelfde als in 2010 en de schetsen die hem het meest aanspreken maakt hij opnieuw op groot formaat. Hij werkt van links naar rechts en bouwt dan langzaam op, vrijwel automatisch verder werkend. 'Het is niet saai, maar echt meditatief. Het lichaam geeft na een tijdje wel op, maar de geest niet.'
 
1201 michiel nonnekes zwart

Muziek als bron


De tekeningen zijn ontstaan in een periode waarin hij niet meer wist wat te maken. Muziek tekenen deed hij altijd al en daar ging hij bewuster mee werken. Ook het werk van John Cage, met name hoe hij muziek noteerde is een bron van inspiratie. Evenals Cage experimenteert Nonnekes met toeval en regels om kleur, lijn en vorm te bepalen en het eigen oordeel buiten te sluiten.

   De werken in Moira houden nog het midden tussen meditatie en muziek, maar het laatste krijgt steeds meer de overhand. Een muurschilldering van vierkanten in verschillende tinten is de reactie op een cd met bewerkte natuurgeluiden, muziek die Nonnekes vond klinken als een abstract bos. Maar het werk is minder trefzeker dan de tekeningen, de automatische manier van werken laat zich moeilijk vertalen naar het schilderen van vierkanten op een muur.
   Tijdens het tekenen heeft Nonnekes muziek in zijn hoofd, maar het is niet zo dat hij letterlijk het verloop van het stuk volgt; de tekening is een reflectie op het muziekstuk als geheel. De muziek waar hij naar luistert is (uiteraard) abstract en vaak gebaseerd op algoritmen die patronen vormen en een sfeer neerzetten; zoals de experimentele muziek van Autechre, Alva Noto, Jan Jelinek en Vladislav Delay. Het is muziek die bezit neemt van je oren, waar je in mee kunt dwarrelen, maar die je niet letterlijk mee kunt zingen. Zo is het ook met deze tekeningen, er is geen beeld te zien maar genoeg om in rond te dwalen.
1201 Michiel Nonnekes detail stip
detail stippentekening

De stippentekeningen maakt Nonnekes met een zwarte edding stift. "Ook het stippelen is een automatisme, bij de derde of vierde rij zie je vanzelf 'slangetjes' van stippen en patronen ontstaan." Nonnekes kan precies zien waar de stift op was en hij met een nieuwe begon, daar zijn de stippen kleiner, de punt is nog scherp. Anderhalve maand werkte hij aan deze tekening, waarin de stippen in verschillende richtingen uitdwarrelen, soms een cirkel vormen en donkere en lichte delen elkaar afwisselen. Geenszins saai. Net als de muziek piept, zoemt, borrelt en bromt het hypnotiserend door.

 
© Lucy, 18-1-2012. Tekst: Marjolein Sponselee 
1201 michielNonnekes muziek

Soudtrack bij Ruis

Naar welke muziek luistert Michiel Nonnekes tijdens het tekenen?

"Bij de grote tekeningen was het vooral Alva Noto, dit nummer heb ik veel geluisterd op lp:

Alva Noto- Xerox Meta Phaser

of Thomas Köner

en Vladislav Delay, dat is al wat sferischer, meer het spectrum van waaruit de muur is gekomen."

Ruis - Michiel Ragnar Nonnekes

15 januari t/m 5 februari
vr. - zo. 13.00-18.00 uur
Expositieruimte Moira
Wolvenstrat 10 Utrecht