Stapelen

op atelierbezoek bij André Groothuizen

Het zou vervelend zijn toe te moeten geven dat ik zo naïef ben om achter nadrukkelijk nonchalant uitgevoerde schilderijen een nadrukkelijk nonchalant ogende kunstenaar te verwachten. Maar eigenlijk is dat precies wat ik deed toen André Groothuizen mij verwelkomde in zijn atelier. Misschien formuleer ik het verkeerd. De ongeraffineerd opgebrachte teksten die me vanaf zijn manshoge doeken soms onbeleefd naroepen, lijken weinig te maken te hebben met de beschaafde en enigszins terughoudende manier waarop de kunstenaar zich pratend uitdrukt. 
1110 agroothuizen atelier matig
Matig
Olieverf, acryl, aquarel en oostindische inkt op kozo, op katoen.
148 x 189 cm.

Karnemelk

De werkplek van André Groothuizen bevindt zich sinds een jaar of acht in een ateliergebouw op een Amersfoorts bedrijventerrein. In de advertentie van nog te verhuren ateliers lees ik over ruimtes met ‘prachtige hoge plafonds van maar liefst 4,5 meter met gevels voorzien van grote raampartijen waardoor ze beschikken over perfecte daglichttoetreding.’ Ervaringsdeskundige André formuleert het anders. ‘De ruimtes zijn hoog, maar de deuren niet en het licht is abominabel; het komt van een kant.’ In een poging het licht wat diffuser te maken, heeft hij de ramen bewerkt met karnemelk.
1110 agroothuizen atelier raam
karnemelk-ramen
1110 agroothuizen atelier verf en ezel
Op de dag van mijn bezoek komt André speciaal naar het ateliergebouw. Hij is niet met vanzelfsprekende regelmaat in zijn ruime, maar volgepakte atelier aan het werk. ‘Af en toe kom ik even en dan scharrel ik wat aan.’ Wie André’s werk van dichtbij heeft bekeken, weet hoe gelaagd het is: ‘Het maakproces is bijna grafisch: steeds weer een laag en steeds weer even drogen.’

Laag na laag

De imposante doeken beginnen nederig op de grond. Op zijn knieën maakt André tekeningen in waterverf of inkt op grote vellen Japans papier, zorgvuldig op bubbeltjesplastic gelegd om verkleving met de vloer te voorkomen. Bij een volgend atelierbezoek plakt André het papier met behanglijm en acrylaat op doek. Na enkele vernislagen wordt snel en doelmatig, maar dik en opvallend verf aangebracht. ‘Bijna als een statement: er is olieverf toegevoegd, er is een object toegevoegd.’ Op het zojuist voltooide Ruil overschreeuwen de dikke lagen verf en de opgezette uil de gevoelige onderlaag bijna met nadrukkelijke oppervlakkigheid. ‘Bíjna, precies. Als de onderste laag helemaal wordt overschreeuwd, is er iets niet goed gegaan.’ 
1110 agroothuizen atelier ruil
het werk 'Ruil'
1110 agroothuizen atelier wasbak
Een open plek in het midden van het atelier gebruikt André om te schilderen. De werken aan en tegen de wanden nemen langzaam maar zeker de ruimte over. Ik vraag of de aanwezigheid van de werken (die zich vanwege de opgebrachte objecten niet bepaald efficiënt laten schikken) een rol speelt. ‘Ja, ik kom hier niet om zomaar even lekker te schilderen. Niet elke aanleiding is goed genoeg om nog een werk aan die enorme stapel toe te voegen.’ Het experiment met het lege atelier heeft al eens plaats gevonden, in Brussel. ‘Toen maakte ik wel veel, ik was er toch, maar ik weet niet of het ook per se beter was.’

We zullen het nooit weten, het werk uit Brussel bestaat niet meer. Het werk dat wel bewaard is gebleven, wacht in André’s atelier. Op een aangenaam uitgelichte expositieruimte bijvoorbeeld. Of op het mes: tot André het onderdeel maakt van een nieuwe opeenstapeling van fluisterende lijnen, opstandig roepende woorden en vervaarlijk uitpuilende objecten.


(c) Lucy, 11-10-2011. Tekst: Jantine Kremer

Het Atelier

Jantine Kremer bezoekt elke maand een kunstenaar uit het kunstenaarsbestand van het CBKU.