ACTIE!

Schreeuwend protest tegen kaalslag in de kunsten

De nieuwe regering wil 200 miljoen euro bezuinigen op cultuursubsidies, dat is ruim 20 procent van het Rijksbudget. Omdat erfgoedinstellingen en bibliotheken worden ontzien, treft dit vooral de podiumkunsten. Daarnaast kondigde het kabinet een btw-verhoging aan van 6 naar 19 procent op de toegangskaarten voor theater- en muziekvoorstellingen en op kunstaankopen. Verder wordt in 2012 de Wet Werk en Inkomen Kunstenaars (WWIK) afgeschaft en zal de Cultuurkaart voor jongeren verdwijnen. Als klap op de vuurpijl sneuvelen door bezuinigingen op de mediabegroting ook de omroeporkesten.
1011 actie platform ludlum
Platform Ludlum in actie op het Binnenhof

Verontruste oppositie

Vanuit verschillende hoeken kwam er kritiek op deze plannen. De oppositiepartijen GroenLinks, PvdA en D66 pleitten er in de Kamer voor om het huidige btw-tarief in de kunstsector te handhaven en in plaats daarvan de assurantiebelasting te verhogen met 0,7 procent. De VVD toonde zich bereid naar dit voorstel te kijken, maar de PVV gaf aan daar niks voor te voelen. “Voor kunstbezoek kun je kiezen, maar elke Nederlander moet zich verzekeren”, aldus PVV-Kamerlid Roland van Vliet.

Ook de cultuurwethouders van de negen grote steden, onder wie twee VVD’ers, lieten van zich horen. In een open brief (pdf) aan staatssecretaris van Cultuur Halbe Zijlstra uitten zij hun verontrusting: “Er zullen harde en vergaande ingrepen worden gedaan met een onherstelbare schade aan een groot deel van onze cultuur.”

Vooral door de combinatie van bezuiniging op het cultuurbudget én btw-verhoging wordt de cultuur een doodssteek toegebracht, vinden de wethouders. Verwacht wordt dat de btw-verhoging leidt tot een aanzienlijke bezoekersdaling. Niet alleen moeten bezoekers dieper in hun buidel tasten, de maatregel leidt ook tot inkomstenderving voor de kunstpodia en producenten. De opbrengst van de prijsstijgingen daarentegen komt niet ten goede aan de kunstsector zelf, maar gaat regelrecht naar de schatkist.

Van kunstwake tot SCHREEUW!

Meer dan 76.000 mensen hebben inmiddels de petitie Stop Culturele Kaalslag getekend. Het Platform Ludlum, “voor iedereen die zich zorgen maakt over de onevenredige bezuinigingen op kunst en cultuur”, organiseert bijzondere protesten zoals een kunstwake. Tijdens een marathon-estafette tonen kunstenaars in de buurt van het torentje non stop hun werk, om premier Mark Rutte te inspireren bij zijn overpeinzingen.

De landelijke manifestatie NEDERLAND SCHREEUWT OM CULTUUR is een initiatief van cabaretier Freek de Jonge en vakbond FNV Kiem. “Eerst was er de stofkam. Toen kwam de efficiencykorting. Nog weer later de kaasschaaf. En nu is er de botte bijl”, aldus de website. Daarop laten niet alleen bekende Nederlandse kunstenaars van zich horen, maar kan iedere bezoeker zijn hartenkreet achterlaten.

Op zaterdag 20 november worden overal in het land artistieke schreeuwpartijen georganiseerd. De climax van het landelijk protest is de grote manifestatie ‘Leve de beschaving’ op maandagavond 22 november in de Heineken Music Hall. Bekende artiesten als Brigitte Kaandorp, Acda en de Munnik en Wende Snijders treden dan op onder begeleiding van het Metropole Orkest. Voorafgaand aan het muziekprogramma tonen ook beeldende kunstenaars en filmmakers hun kunsten. Kaarten kosten € 17,50 en zijn verkrijgbaar op www.stopdeculturelekaalslag.nl.

Utrecht schreeuwt mee

Op het Neude in Utrecht wordt op 20 november om 14.00 uur een unieke bewerking van de Negende Symphonie van Beethoven ten gehore gebracht voor duizend stemmen, orkest en carillon (www.utrechtschreeuwt.nl). In theater De Lieve Vrouw in Amersfoort klinkt van 18 tot en met 20 november na elke voorstelling een schreeuw uit de kelen van theatermakers en publiek. Op 20 november manifesteren de Amersfoortse kunstinstellingen Holland Opera, Scholen in de Kunst, Per Expressie en Podium De Kelder zich om 11.00 uur op de Appelmarkt. Zij zingen dan het lied ‘Je weet niet wat je hoort (is te downloaden op www.kunstconnectie.nl), geschreven door Freek de Jonge.


(c) Lucy, 16-11-2010. Tekst: José Vorstenbosch

Elders in Utrecht

Ook in kleinere Utrechtse gemeenten wordt op 20 november geschreeuwd voor de kunsten. Zo zal in Houten om 14.30 uur op het Rond het Houtens Lied klinken. De Zeister Muziekschool organiseert om 15.00 uur een korte maar hevige publieksactie op de markt. Collegium Vocale Zeist onderbreekt de meezing Messiah in de Geertekerk in Utrecht voor een protestgeluid: vierhonderd mensen brengen tussen 12.10 en 12.30 uur een ludieke, vierstemmige variant van het wereldberoemde ‘Hallelujah’ ten gehore.