Abstractie versus attractie

Krijn de Koning in het Mondriaanhuis

Krijn de Koning koos op verzoek van het Mondriaanhuis in Amersfoort een aantal abstracte werken uit en combineerde die met zijn eigen foto´s van attractieparken. Ondanks de vele tegenstellingen gaan de twee beelden steeds een wonderlijke relatie met elkaar aan.
1102 opposites mondriaanhuis
links: Wassily Kandinsky, Composition 1932, map 'Abstraction création art non figuratif 1932-1936', No XXXVIII/L, 1973 (bruikleencollectie RCE, foto Tim Koster RCE)
rechts: Disneyland, Anahein (USA) 2006, foto: Krijn de Koning (courtesy Slewe Gallery, Amsterdam)
Met zijn kunstwerken voor openbare ruimtes heeft kunstenaar Krijn de Koning (1963) bekendheid gekregen in binnen- en buitenland. Zo maakte hij vorig jaar als eerste ‘kerkmeester’ een tijdelijk installatie voor De Nieuwe Kerk in Amsterdam. In de kleurige en complexe constructies, meestal ontworpen voor een specifieke plaats, staat de ervaring van de ruimte centraal.
 
Ook in Amersfoort is De Koning geen onbekende. Voor het nieuwe cultuurcentrum ICOON in Vathorst ontwierp hij een meubel, bestaande uit 25 kleurige objecten, die door bezoekers voor verschillende doeleinden gebruikt kunnen worden. En in 2006 was de kunstenaar al eens te gast in het Mondriaanhuis met een installatie, geïnspireerd door de toenmalige reconstructie van het Parijse atelier.
 
1102 opposites mondriaanhuis
links: Paule Vézelay, Grey Picture 1935
rechts: Krijn de Koning, Adventure golf, Antibes (FR) 2007

Attractieparken

De tentoonstelling ‘Opposites – constructies van illusie en werkelijkheid’ laat geen ruimtelijk werk zien. Voor deze gelegenheid dook Krijn de Koning op verzoek van het Mondriaanhuis in de bruikleencollectie van de Rijksdienst Cultureel Erfgoed (RCE), en combineerde een aantal abstracte werken daaruit met foto’s die hij al jarenlang maakt in attractieparken als de Efteling, Artis en Disney Land. Geen plaatjes voor het familiealbum, maar foto’s genomen vanuit een ongewoon standpunt of uitgesneden op een manier die vervreemdend werkt.
 
In de expositie zijn allerlei tegenstellingen samengebracht, zoals abstracte beeldtaal en afbeelding van de werkelijkheid, geheel en detail, zwart-wit en kleur, serieuze kunst en licht vermaak. Maar ondanks deze tegenstellingen is de link tussen de twee werken vrijwel meteen duidelijk: vormen, kleuren, lijnen, compositie, of een combinatie daarvan, komen overeen. Daardoor gaan de totaal verschillende beelden een wonderlijke relatie met elkaar aan.
1102 opposites mondriaanhuis3
Werk van Sophie Taeuber-Arp en Krijn de Koning

Reuzenvoeten

Zo verbinden kleuren en lijnen een zeefdruk uit 1930 van de Poolse kunstenaar Henryk Stazewski met de foto van De Koning ernaast. Het abstracte werk is niets meer dan een constructie van vorm en kleur op een plat vlak. De foto blijkt bij nadere bestudering een detail te zijn uit de Efteling: de voeten en de knots van een reuzenbeeld. Vorm en kleur verwijzen hier naar een geconstrueerde wereld met een hoog illusoir gehalte.
 
Naast een houtdruk van Carel Visser uit 1959 hangt een foto van een dinosaurus uit een prehistorisch themapark in het Franse Chamoux. Ook deze foto vraagt om nadere beschouwing. We zien niet de voorkant van het beest, maar de achterkant die eigenlijk niet voor onze ogen bedoeld is. Het beeld laat zien hoe de bezoeker gefopt wordt, want aan deze kant is de dinosaurus niet groen geverfd, lijkt een poot er knullig tegenaan geplakt en wordt hij ondersteund door een metalen constructie. Deze ‘ruggengraat’ vormt de treffende link met de verticale compositie van Visser. 
 
Zo nodigt elk paar beelden uit tot kijken. Eerst zie je overeenkomsten, dan realiseer je je hoe tegengesteld ze zijn, dan weer bedenk je dat ze meer gemeen hebben dan je in eerste instantie zou denken. Zijn de kunstwerken afzonderlijk al de moeite van het bekijken waard, door ze met elkaar te combineren, weet Krijn de Koning een nieuwe dimensie te creëren. Zo wordt  de ervaring van het kijken op deze tentoonstelling een waar feestje.
 
  Opposites - constructies van illusie en werkelijkheid
t/m 29 mei 2011, Mondriaanhuis, Amersfoort
 
www.mondriaanhuis.nl

(c) Lucy, 16-2-2011. Tekst: José Vorstenbosch