De vragenstellers verontschuldigen zich bescheiden voor hun vragen: 'Wij zijn bezorgd over de vis en de zee', 'Ik maak me zorgen over het bestralingsprobleem' en 'We worden zo overgevoelig als er iets gebeurt'. De antwoorden zijn meestal omslachtig of ontwijkend, alles zeer beleefd, met buiginkjes en uitdelen van visitekaartjes en excuses. Men draait om de hete brij heen. De testen zijn uitgevoerd maar de resultaten zijn niet zo snel te vinden. In het aquarium gaat het waarschijnlijk om vervuiling vanuit China, àls het water in de tank al vervuild is. Producten in winkels zijn absoluut lokaal, in ieder geval is de afkomst zo ver mogelijk verwijderd van Fukushima. Bij de meloenen komt een bordje te staan: volkomen veilig. 'Wilt u een glaasje limoensap?'
Soms zegt iemand wel hoe het ervoor staat: 'Alle bamboescheuten waren slecht dit jaar'; 'Ik ben bezorgd'; 'Normaal was ik dingen 2 à 3 keer, nu 5 tot 6 keer.'
Soms zegt iemand wel hoe het ervoor staat: 'Alle bamboescheuten waren slecht dit jaar'; 'Ik ben bezorgd'; 'Normaal was ik dingen 2 à 3 keer, nu 5 tot 6 keer.'
Geheime opnamen
Wat zijn dit voor Brechtiaanse toneelstukjes, in een kale opstelling die doet denken aan het podium van Lars von Trier in zijn film Dogville? Navraag leert dat Takamine in drie plaatsen in Japan op pad is gegaan met geheime opnameapparatuur, en al deze gesprekken daadwerkelijk heeft gevoerd of laten uitvoeren. Vervolgens laat hij ze naspelen door zijn performers. Elke video is een van de drie plaatsen waar hij geweest is met zijn crew: Kansai Version, Yamaguchi Version en Mito Version. Kansai ligt het verst van Fukushima, Mito het dichtst bij. Het wonderlijke, dubbele aan het geheel is dat het opzettelijk toneelmatige ook al aanwezig is in de eerste, geheime-opnameversie: de echte winkeliers, vissers en marktkoopmannen spelen in het verbloemen van de waarheid ook al toneel.
Na de kernramp
Wat gebeurde er ook alweer in Japan in 2011? Een opeenvolging van rampen: een tsunami, gevolgd door een aardbeving, gevolgd door een nucleaire ramp in Fukushima. Cool Japan, een term die gebruikt wordt als branding door de Japanse regering, verwijst bij Takamine naar het cool-down proces van een kernreactor. Japan Syndrome verwijst naar ‘China Syndrome’, een term uit de jaren zestig voor een denkbeeldige Amerikaanse nucleaire kernramp die dwars door de aarde zou branden en in China zou uitkomen.
De vraag die Casco deze tentoonstelling meegeeft is: Hoe ziet de wereld er na de kernramp in Fukushima uit? En inderdaad vraag je je naar aanleiding van Takamine’s werk af: wat betekent deze kernramp voor ons?
De vraag die Casco deze tentoonstelling meegeeft is: Hoe ziet de wereld er na de kernramp in Fukushima uit? En inderdaad vraag je je naar aanleiding van Takamine’s werk af: wat betekent deze kernramp voor ons?
March 11
Op de opening bij Casco is Mizuki Takahashi aanwezig, senior curator van Art Tower Mito in Mito boven Tokio, een kunstcentrum dat zich net als Casco bezighoudt met de relatie tussen kunst en maatschappij. Zij houdt een introductie over Takamines werk en stelt vragen over de Japanse hedendaagse kunst in het post-Fukushima tijdperk. Takahashi praat over ‘March 11’, dat in vergelijking met ‘9-11’ een nogal onzichtbare gebeurtenis is, gemakkelijk om te negeren. Ze praat over de grens bij de ‘safe zone’ waar mensen met geigertellers lopen, over de jonge mensen die bij deze safe zone werken en die sneller besmet raken, over de branding van de Japanse regering na March 11.
Aanhakend bij de vraag van Casco – Hoe ziet de wereld er na de kernramp in Fukushima uit? – geeft Takahashi het publiek vragen mee over de rol van kunst en de kunstenaar in een maatschappij na zo’n ramp. Kan de kunstenaar een onbezorgde houding veranderen in bezorgdheid? Hoe kan kunst het publiek veranderen en haar bezorgdheid urgent maken? Moet de kunstenaar een antwoord voorbereiden en dit antwoord openstellen voor publiek?
Aanhakend bij de vraag van Casco – Hoe ziet de wereld er na de kernramp in Fukushima uit? – geeft Takahashi het publiek vragen mee over de rol van kunst en de kunstenaar in een maatschappij na zo’n ramp. Kan de kunstenaar een onbezorgde houding veranderen in bezorgdheid? Hoe kan kunst het publiek veranderen en haar bezorgdheid urgent maken? Moet de kunstenaar een antwoord voorbereiden en dit antwoord openstellen voor publiek?
Nucleaire familie
Op een andere locatie is de nieuwe dependance van Casco opgericht: Casco Store Front op de Voorstraat. Daar is deel twee van Takamines werk te zien: Nuclear Family. Dezelfde vraag – Hoe ziet de wereld er na de kernramp in Fukushima uit? – staat groot op de winkelruit.
In deze ruimte heeft Takamine een tijdlijn gemaakt die doorloopt tot in de kelder, van alle nucleaire testen sinds de allereerste test voor Hiroshima en Nagasaki in 1944. De zinnen zijn verticale lijnen, met letters die vallen als nucleaire regen. Je ziet in een oogwenk de hoogtepuntjaren van de Koude Oorlog: decennialang worden de testen vrijwel alleen uitgevoerd door de VS en de USSR, in o.a. de Nevada-woestijn en op Nova Zembla. De geschiedenis voltrekt zich in lijnen op de muur. Langzaam maar zeker komen er andere landen bij, de laatste test is uitgevoerd door Noord-Korea. Griezelig.
Takamine heeft zijn eigen familiegeschiedenis op een plankje erboven gezet: boven de letters op de muur zet hij fotootjes uit het familiealbum van zijn grootouders, zijn ouders en hemzelf en zijn generatie.
Als vanzelf loop je je eigen familielijn na. Waar is mijn geboortejaar? En je realiseert je haarscherp, juist door die knullige fotootjes boven de testdata, dat wij omringd door nucleaire dreiging dansen op een vulkaan.
(c) LUCY, 15-5-2013. Tekst: Anna van Suchtelen, Foto's: Casco en Anna van Suchtelen
In deze ruimte heeft Takamine een tijdlijn gemaakt die doorloopt tot in de kelder, van alle nucleaire testen sinds de allereerste test voor Hiroshima en Nagasaki in 1944. De zinnen zijn verticale lijnen, met letters die vallen als nucleaire regen. Je ziet in een oogwenk de hoogtepuntjaren van de Koude Oorlog: decennialang worden de testen vrijwel alleen uitgevoerd door de VS en de USSR, in o.a. de Nevada-woestijn en op Nova Zembla. De geschiedenis voltrekt zich in lijnen op de muur. Langzaam maar zeker komen er andere landen bij, de laatste test is uitgevoerd door Noord-Korea. Griezelig.
Takamine heeft zijn eigen familiegeschiedenis op een plankje erboven gezet: boven de letters op de muur zet hij fotootjes uit het familiealbum van zijn grootouders, zijn ouders en hemzelf en zijn generatie.
Als vanzelf loop je je eigen familielijn na. Waar is mijn geboortejaar? En je realiseert je haarscherp, juist door die knullige fotootjes boven de testdata, dat wij omringd door nucleaire dreiging dansen op een vulkaan.
(c) LUCY, 15-5-2013. Tekst: Anna van Suchtelen, Foto's: Casco en Anna van Suchtelen
