Textielstad Amersfoort
Amersfoort is een stad met een rijk textielverleden, al is dat weinig bekend, de meeste mensen kennen Amersfoort als bierstad, zo vertelde Dirk Steenbeek van Archief Eemland tijdens het architectuurcafé van FASadE vorige week. Ook bij het archief zelf is er weinig onderzoek naar gedaan moet Steenbeek bekennen. Duidelijk is wel dat de textielnijverheid vanaf de 14e eeuw een rol speelt in de stad. Met name laken werd in Amersfoort geproduceerd. En later ook bombazijn, een goedkoper textiel voor de gewone man. Textiel uit Amersfoort werd nationaal en zelfs internationaal verkocht, totdat in de 19e eeuw de concurrentie uit Twenthe toenam. Her en der herinneren elementen in de stad aan het textielverleden. Het bekendste is de Volmolen, waar textiel werd geperst.
Bijzonder aan WEEF is dat het een verbinding maakt tussen de geschiedenis, het erfgoed en hedendaagse kunst. Zes kunstenaars maakten voor WEEF nieuwe werk dat inhaakt op het textielverleden van de stad. En daarnaast is er de solotentoonstelling van Maria Blaisse in Rietveldpaviljoen De Zonnehof, het door Gerrit Rietveld ontworpen tentoonstellingspaviljoen. WEEF legt ook een link naar een ander stuk Amersfoortse geschiedenis: dat van Galerie Het Kapelhuis, een galerie die vanaf 1960 jarenlang een belangrijke promoter was van eigentijds design in Nederland. Het Kapelhuis sloot in 1990 de deuren en deed dat met een manifestatie rond textiel in Nederland, waarbij net als voor WEEF een aantal kunstenaars werd gevraagd een werk speciaal voor dit project te maken.
Schering en inslag
Zo komt er een hoop geschiedenis voorbij in WEEF, van lang geleden en van recenter datum. En dat had nog meer kunnen zijn, maar een researchlaboratorium in het stadsarchief kon door de corona maatregelen niet doorgaan. Niettemin hebben de kunstenaars de link naar het verleden wel degelijk weten te maken. Een van hen is Bart Lunenburg, die in hetzelfde architectuurcafé vertelde hoe hij dat heeft gedaan.
Lunenburg studeerde in 2017 af aan de HKU in fotografie, maar had altijd al een fascinatie voor architectuur en het geheugen van gebouwen. In zijn werk combineert hij dit in verschillende technieken. Kenmerkend voor zijn werkwijze is uitvoerig onderzoek en een zeer precieze technische uitvoering. In zijn bijdrage aan WEEF combineert hij een aantal elementen en thema's uit het verleden van de stad: Middeleeuwse bouwmethoden, het textielverleden, de gevel van het Kapelhuis, de vele branden in Amersfoort, de legende van ‘het Mirakel van Amersfoort’ en het weven zelf. Zo maakte hij een aantal beelden gebaseerd op bouwstructuren, waarbij verschillende bouwfragmenten met elkaar verweven zijn. Het ritme van de structuur, -dwars -lang -dwars - is een echo van de techniek van het weven. Een verkleinde zwartgeblakerde structuur in het midden de echo van de vele branden in de stad.
Het werk van Lunenburg is te zien in de tentoonstelling van WEEF in Museum Flehite en in een bijzondere installatie in de Mariënhof. Geïnspireerd door de sculpturale vorm van droogrekken, plaatste hij hier op een lege zolder een beeld van drie rekken waarop een door hemzelf geweven kleed rust. Lunenburg weefde dit met de hand en verwerkte er elementen van zijn onderzoek naar de stad in. Ook de vorm van de wenteltrap die je volgt naar de zolderruimte keert in het kleed terug. Alles is zorgvuldig uitgewerkt en in balans, het verhaal, de plek en het materiaal en de techniek vallen samen. Het matcht allemaal perfect, ook met de ruimte, de balkconstructie van de zoldering en het invallend licht. In een kleiner wandobject voegt hij daar nog een illusie aan toe. Achter het dubbele raster van het object, tekent zich een herhaling van de vorm af in de schaduw op de muur. En alles is even verfijnd en precies gemaakt zoals je van zijn werk kent. Behalve misschien de weefsels, die een wat ruwer oppervlak hebben dan zijn houten constructies en waar hier en daar zelfs een draadje los hangt.
Wat eigenlijk wel intrigerend is.
Het Mariënhof zelf is overigens ook een mooi stuk erfgoed en in de tuin is ook een werk van Hester Haarsma te zien, maar daarover later meer..
Meer over WEEF en het programma op: http://www.weef.nu
Met werk van: Maria Blaisse, Arash Fakhim, Hester Haarsma, Bart Lunenburg, PJ Roggeband, Marijke Schurink, Roy Vastenburg
© LUCY, 17-10-2020, tekst en foto's Marjolein Sponselee