Kunstenaar in coronatijd

lucy instagram serie

‘Het atelier is een schuilplaats, zeker nu.’ – Lou Vos

Wat doen Utrechtse kunstenaars tijdens de coronacrisis? Hoe vullen zij hun tijd en hoe beïnvloedt de crisis hun maakproces? En hoe beleven HKU-studenten deze periode? LUCY deelde de afgelopen weken via instagram inkijkjes in de ateliers en in het artistieke proces van verschillende kunstenaars. Het resultaat is een reeks korte (beeld)verhalen waaruit één ding heel duidelijk wordt: aan inspiratie geen gebrek!

instagram serie 5

Veranderende kunst

Voor sommige Utrechtse kunstenaars beïnvloeden de omstandigheden de inhoud van hun beeldend werk, zoals bij Jessica Skowroneck. ‘Door corona is mijn besef van ver weg en dichtbij aangescherpt, omdat veel familie en vrienden in het buitenland wonen en de grenzen nu grotendeels dichtzitten. In mijn atelier ben ik van schrik vakantiefoto’s gaan naschilderen zodat ik in verbeelding toch wat meer ruimte kan ervaren.’ Ook Dina Ziad maakt ander werk sinds de uitbraak van het coronavirus. Doordat er in deze tijd zoveel nadruk ligt op wat je aanraakt, is zij een reeks tekeningen gaan maken waarin ze de cultuur verbeeldt door in te zoomen op handen en handelingen.

Maar de veranderde maatschappij zorgt niet alleen voor veranderingen in thematiek. Soms zorgt het er ook voor dat kunstenaars andere materialen en technieken gaan gebruiken, zoals Jasper Hagenaar. Hij deelde de afgelopen periode een atelier met zijn vrouw, die een werkplek nodig had. Daardoor borg hij de olieverf op en ging hij zich richten op het maken van aquarellen. ‘En ik kom er nu achter dat ik dat veel eerder had moeten doen.’ Gedwongen worden tot gebruik van andere materialen en technieken kan leiden tot verrassende wendingen in een beeldend proces. ‘Nu niet alle materialen en gereedschappen binnen handbereik zijn, merk ik dat ik automatisch meer focus op mijn digitale werk, omdat ik wel op ieder moment bij mijn laptop kan.’ Hoewel de crisissituatie heftig is en veel impact heeft, levert het voor veel kunstenaars dus ook inspiratie op.
Bij kunstenares Choi Wong zorgde de coronacrisis er echter juist voor dat ze uit de flow raakte waar ze in zat. De angst voor het virus sloeg toe, en een tijdje deed ze alleen het minimale. Toch pakte ze de draad op: in haar werk probeert ze haar gedachtes over deze periode vorm te geven met behulp van cirkels.

instagram serie 3

Reflectie, experiment en ordening

Voor anderen is deze tijd bij uitstek geschikt om nieuwe onderzoeken te doen en te reflecteren op het maakproces. Mitchel Breed: ‘Zoals vele kunstenaars ben ik aan het opruimen op het moment. Door gipsplaten aan de muur van mijn atelier te monteren ontstaat er een soort prikbord, waar gereedschap en bouwmateriaal samen een vruchtbare bodem voor nieuw werk vormen.’ Ook Maaike Kramer gebruikte deze tijd om te klussen, wegens een verhuizing naar een nieuw atelier. Maar het is voor haar tegelijk een tijd van nieuwe onderzoeken en reflectie. En er is rust en tijd om te focussen, merkt Anouk van Zwieten. ‘Misschien maak ik daarom ineens veel rustiger werk.’ Verschillende kunstenaars vinden dat het voordeel van deze bizarre situatie: dat er meer tijd is om in het atelier door te brengen. Sander van Noort realiseerde zich door het wegvallen van opdrachten dat hij meer in zijn studio moest zijn. ‘Ik was een soort artist in residence in mijn eigen atelier de afgelopen tijd.’

Het is voor de kunstenaars een periode van angst, twijfel en onzekerheid, maar ook van ruimte, tijd en mogelijkheden. Heike Wähner vat het mooi samen als ze haar proces van de afgelopen weken beschrijft: ‘Deze periode staat in het teken van constante twijfel, iets nieuws, oude zooi in een nieuw jasje steken, kleine verhalen schrijven, of toch maar herschrijven, herijken, zou het anders kunnen?’

instagram 1
instagram 3
instagram serie Lou Vos

De volgende kunstenaars, kunststudenten en schrijvers kwamen aan voorbij in de Instagram-serie:

Marin Hondebrink
Janneke Kornet
Chris Rijk
Dina Ziad
Henny Overbeek
Tim de Gier
Lou Vos
Ienke Kastelein
Jesse Strikwerda
Jolijn de Wolf
Kevin Nieuwenhuijs
Jessica Skowroneck
Annabelle Binnerts
Bernardus Baldus
Felipe van Laar
Frank Koolen
Mitchel Breed
Merel Zwarts
Marjolein Sponselee
Joyce Overheul
Marisa Rappard
Maaike Kramer
Sander van Noort
Anouk van Zwieten
Jacomijn van Kempen
Jasper Hagenaar
Annebel Vernooij
Heike Wähner
Marjolein Witte
Matea Bakula
Bas Oussoren
Robin Meyer
Hadas Lieber
Roderick Laperdrix
Eugenie Boon
Choi Wong

© LUCY 4 juni 2020. Tekst: Jacomijn van Kempen