RUIS - Opstandige beelden

AR Kunstroute RUIS in Amersfoort

De lucht is blauw en de zon schijnt. Een mooiere start van een kunstroute is haast niet denkbaar. Tegen een strakblauwe hemel tekenen zich de bladeren van de boom bij het startpunt scherp af. Geen natuurlijke tint groen zoals in de park ernaast maar een hard rood, blauw en groen. RGB, het kleurcodesysteem waarmee digitaal kleuren worden aangeduid. De boom slaat daarmee meteen een brug naar de digitale wereld, waar de tentoonstelling plaatsvindt. Geen idee nog wat te verwachten.

Ian Paul de Ruiter - RGB Boom
Ian Paul de Ruiter - RGB Boom
MS
Sander Veenhof - Mathmesh
Sander Veenhof - Mathmesh
MS

Dorpsgek

Maar dan.. ineens lijkt de herfst te beginnen. De bladeren komen los van de boom en zweven er als een zwerm spreeuwen omheen. En als ik me omdraai schuiven grijzen wolken heen en weer voor de gevel van Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed.
Dat wil zeggen… als ik via mijn telefoon kijk. Naast dat scherm blijft alles stoïcijns stil staan. Om de kunstroute RUIS te zien heb je de Wintor AR app nodig, die je gratis kunt downloaden. Er gaat een wereld voor je open.
Met de telefoon als een detector de omgeving scannend, duikt al snel een onverwacht element op. Een zwart bolletje rolt over het gras, als een tumbleweed uit een andere wereld. Het komt dichterbij en dwaalt weer af. Een werk van Olle Stjerne, die ook verderop in de stad eenzelfde figuur door de straat laat rollen.
Bij de Koppelpoort zoek ik een werk van Esther Jiskoot. Hier zie ik niets op mijn scherm, of mis ik wat? Intussen klinkt wel een tingelend geluid dat aanzwelt en verandert als ik van positie verander. Dat is al een mooie aanvulling op deze plek, maar inderdaad er blijkt meer te zijn als je op de juiste kant op kijkt.
Bij de grote boom op het Eemplein zou het werk van Sander Veenhof zich bevinden, maar het is even zoeken. Het moet er toch raar uitzien hoe ik hier als een dorpsgek heen en weer beweeg met de telefoon voor me uit. Maar plots doemt een snappchat venster op. Een filter dat een soort digitale geest toevoegt als je de camera van je telefoon op iemand richt. Dat hangt hier gewoon in de boom, of als je de andere kant op kijkt in de lucht. Niemand die het ziet, alleen ik.
Tussen die uitersten blijft het gevoel hangen. Soms ben ik als een lid van een geheim genootschap dat dingen ziet die anderen niet zien, ze fietsen er zelfs gewoon doorheen. En soms wordt ik raar aangestaard als ik met een glimlach op het gezicht veel te lang naar een blinde muur kijk. En daar dan ook nog foto’s van maak. Ja, ik zie iets wat jullie niet zien. Iets dat verborgen is een parallelle wereld. Een wereld waarin alles kan.

Katja Mater - Tel niet, benut
Katja Mater - Tel niet, benut | let time tune in
MS
locatie RUIS in Amersfoort
MS
Rutger van der Tas - 101 Garden
Rutger van der Tas - 101 Garden
MS

Voyeur

Katja Mater voegt poëtische pamfletten toe boven een fontein, een zonnewijzer of onder een dakrand. Met teksten als: ‘The past is always present’ of ‘Tel niet, benut’. De laatste mooi zweven geplaatst boven een zonnewijzer, die juist wel de tijd bijhoudt. Op andere locaties is de bijdrage meer verborgen of subtieler. En bij de minimalistische fontein bij het stadskantoor valt het een beetje weg in de enorme lege ruimte. Tegelijk kan het vluchtige ook een kwaliteit zijn: subtiele boodschappen voor de goede verstaander.

Rutger van der Tas pakt het uitbundiger aan. Hij tovert een hele wereld tevoorschijn op plekken waar eigenlijk niets te zien is. Voor een zwart hek naar een binnentuin staat ineens een figuur naar me te zwaaien, temidden van gekleurde blokken. In de onderdoorgang er tegenover duikt een voyeuristisch schouwspel op, waarbij een grote ‘play’knop aangeeft dat er nog meer te zien is. Een zwoel schilderij van een naakt strekt zich dan voor je uit.
Van der Tas is een schilder die zijn werk vaker verweeft met de digitale omgeving, bijvoorbeeld in NFT’s, die hij benut om verschillende fasen van een schilderij vast te leggen. We komen nog meer van hem tegen als we verder wandelen langs de muurhuizen in de historische binnenstad. Een schilderij blokkeert de straat en verderop een grote liggende figuur.

Jan Robert Leegte - Composition with Single Field
Jan Robert Leegte - Composition with Single Field
MS
Merijn Bolink - Lucifer
Merijn Bolink - Lucifer
MS

Venster

Bij het Mondriaanhuis toont Jan Robert Leegte zich de meester van het minimale met een ode aan Mondriaan. Leegte was een van de eersten die het internet ging gebruiken als materiaal voor zijn werk. Hij speelde met schuifbalken en vensters en andere internetelementen en bouwde daarmee nieuwe beelden en verhalen. Hier keert een van die elementen terug in de echte wereld. Twee schuifbalken leunen tegen de gevel, als een stukje online dat even offline is.


Sadik Kwaish Alfraji plaatste zijn bijdrage in de Joriskerk. Zijn melancholische zwart wit tekeningen doemen groot op in het koor van de kerk, evenals een animatiefilm van een hoofd dat vol is van gedachten en herinneringen. Zijn werk past goed in de sfeer van de plek, tegelijk is het mooi dat de kerk zichzelf blijft en je er ook voor kunt kiezen alleen dat te zien.

Die dubbelheid blijft het beste element van RUIS. De route leidt je in twee uur door het centrum van Amersfoort, waar je op een nieuwe manier doorheen wandelt en anders om je heen kijkt. De onverwachte toevoegingen van de kunstenaars verwonderen, verbazen of maken je aan het lachen. Precies eigenlijk zoals Ian Paul de Ruiter het graag zou willen. Het schudt de boel een beetje op. En omdat je het in real life toch niet ziet, had dat soms best nog groter en gekker mogen zijn. Technisch is kennelijk nog niet alles mogelijk en het is duidelijk dat sommige kunstenaars meer ervaring hebben met Augmented Reality dan andere, maar er zit zeker meer in voor de kunst. De grootste verrassing was wat mij betreft het werk van Merijn Bolink, die van een onooglijk hoekje een vrolijke noot maakte door naast de kerk een opstandige gast te laten opduiken. Wat is zijn plan?

Sadik Kwaish Alfraji - A language under my skin
Sadik Kwaish Alfraji - A language under my skin
MS

RUIS augmented reality kunstroute t/m 1 oktober 2023 in Amersfoort,
te zien met Wintor AR app (gratis)

NB Locatie Sadik Kwaish Alfraji heeft afwijkende openingstijden.

Meer informatie op: projectruis.com

© LUCY 11-9-2023. Tekst en foto's Marjolein Sponselee

RUIS in de openbare ruimte

AR expo door Ian Paul de Ruiter