Amersfoort - 5 juli 2018
Een afdruk in het zand is nog zichtbaar. Verder herinnert op deze plek niets meer aan wat zich hier in de afgelopen maanden heeft afgespeeld. Alles is weer ingepakt en opgeruimd. De MIR reist verder naar een nieuwe plek, de kunstenaars zitten weer in hun eigen atelier. Alles gaat verder, net als het water in De Eem.
En toch zijn er dingen veranderd. Er zijn nieuwe dingen bedacht en uitgeprobeerd, die nog langer zullen doorwerken. Tijdelijke ateliers zoals MIR kunnen een belangrijke katalysator zijn voor de ontwikkeling van een kunstenaar. Ze bieden ruimte voor onderzoek, om nieuwe mogelijkheden te verkennen. Juist op een andere plek gaat dat soms beter. Los van de routine en afleiding van je normale leven. Buiten je eigen atelier, zodat je geen andere werken om je heen hebt, geen afleiding en je de routines van het atelier kunt doorbreken. Een nieuwe plek, waar je naartoe moet reizen, die in een andere omgeving is met allemaal nieuwe impulsen, prikkels en inspiratie. Naast de directe invloed die de nieuwe omgeving heeft, leidt zo'n werkperiode soms ook op lange termijn nog tot nieuwe routes en een andere richting in het werk.
MIR bood vier kunstenaars gelegenheid om iets nieuws te proberen. De locatie en de specifieke kenmerken van de ruimte nodigden daartoe uit. Hoewel de mogelijkheden in de korte werkperiode van twee weken beperkt waren, hebben de kunstenaars de kans gepakt om de MIR te benutten als onderzoekslaboratorium. Geen gemakkelijke opgave, omdat de ruimte ook tijdens de werkperiode toegankelijk was.
Theo van Delft onderzocht een nieuwe combinatie van beeld, geluid, dans en projectie. Jitske Bakker benutte de ruimte om een heel groot werk te realiseren. De Spullenmannen konden iets laten zien dat al tijden in hun hoofd zat en Suzan Drummen kwam tot een spannende combinatie van rond en recht. In alle gevallen bleek de MIR tent niet zo neutraal als zij in eerste instantie misschien lijkt. Het licht is totaal anders dan je gewend bent, diffuus en alom aanwezig. Het geeft een wat sereen karakter aan de ruimte. Tegelijk refereert de houten vloer aan festivals en circustenten, de bijbehorende container maakt er een onderzoekscentrum van en de caravan en het mobiele toilet benadrukken het tijdelijke karakter. Kortom de ruimte zelf voegt allerlei kwaliteiten en associaties aan het werk toe. Deze 'geest van de plek' is van invloed op wat binnenin gemaakt wordt en hoe je het ziet.
Beweging
Verandering van omgeving zet dingen in beweging. Ook met schrijven werkt dat zo. Onderweg naar de MIR is mijn hersenactiviteit totaal anders dan achter mijn bureau. En zelfs als ik thuis blijf kan een verandering van plek invloed hebben. Lukt het niet aan de keukentafel, dan komt een tekst soms wel op gang aan het bureautje op een tienerkamer of in de tuin. Of na het doen van de afwas. Soms reis ik gedurende een tekst het hele huis door op zoek naar de juiste omstandigheden voor die dag. Ergens is het een vorm van uitstellen, want als ik gewoon blijf zitten en doorschrijf komt het ook goed. Maar veranderen van plek kan het proces wel versnellen. De beweging brengt iets op gang.
Een stad kan niet bewegen. Een stadsbestuur kan wel voor beweging zorgen door nieuwe initiatieven te stimuleren en ruimte te bieden aan het onverwachte. De open call is een van de manieren waarop Amersfoort dat doet. Elk jaar stelt de gemeente via een open oproep een budget beschikbaar voor een bijzonder project op gebied van beeldende kunst. In het eerste jaar ging het budget naar een het tijdelijke Stijlpaviljoen met een groepstentoonstelling en de multidisciplinaire voorstelling STIJL van Rood Noot. Dit jaar was het project van MIR. De open call heeft in feite dezelfde werking voor de stad als de artist in residence voor de kunstenaar. Het brengt nieuwe impulsen, nieuw prikkels, nieuwe energie, nieuwe contacten en netwerken; voor de kunstenaars en voor de stad. Alsof je even op vakantie bent. Ik ben benieuwd naar welke bestemming de volgende open call Amersfoort zal brengen.
© LUCY, 5-7-2018. Tekst: Marjolein Sponselee. Foto's: auteur, Rood Noot, Stijlpaviljoen