Gevoeligheden

LUCY volgt de summer school van Het Vijfde Seizoen. Deel 2

1708 summer school muziektherapie

muziektherapie met Pelle

wij en zij

Na een weekje summer school is de groep een groep geworden. Dagenlang volgden ze samen lezingen en gingen op excursie in en buiten de psychiatrie. Ze aten samen in Den Dolder en een deel van de groep logeert daar zelfs de hele week. Allemaal zijn ze gewend om geëngageerd werk te maken. Een verademing volgens een van de studenten, want op haar eigen academie is ze een van de weinigen. 


Het is een inspirerende week met heel veel informatie, voorbeelden en ideeën. Er was contact met psychiaters en andere behandelaars, en met kunstenaars die in Het Vijfde Seizoen of een vergelijkbare locatie hadden gewerkt. Er waren excursie naar de Oude Hortus, naar een uitzendbureau, naar behandelcentra en naar museum Het Dolhuys in Haarlem. En er was contact met patiënten van Altrecht. Of liever cliënten of 'mensen met moeilijke problemen'. Gedurende de week kwamen verschillende benamingen voorbij. Allemaal even voorzichtig. Want behalve patiënt zijn zij nog zoveel meer. Ze hebben of hadden een beroep, hebben broers en zussen, vrienden, kinderen, gevoel voor humor, spelen gitaar; kortom ze zijn niet alleen hun ziekte of aandoening of probleem. Zelfs het denken in termen van wij en zij voelt soms al ongemakkelijk.


1708 summer school terrein

'bungalowpark' Den Dolder

1708 summer school Hoop

Frank Bloem, Hoop, 2010

bungalowpark Den Dolder

In Den Dolder zijn de kunstenaars eigenlijk de buitenstaanders. Het gebouwtje van Het Vijfde Seizoen was vroeger een paviljoen voor 'onrustige mannen en onrustige vrouwen'. In een rustige en heilzame omgeving. Het Vijfde Seizoen is een van de paviljoens op het terrein van ggz instelling Altrecht in Den Dolder. Het terrein heeft iets weg van een bungalowpark in het bos. De eerste paviljoens zijn in 1906 gebouwd en in de loop der jaren zijn er heel wat gebouwen in verschillende stijlen bijgekomen. De sfeer van het terrein is wisselend. Er zijn donkere, stille wegen en meer open stukken. Er is een moestuin, een ontmoetingscentrum, verschillende paviljoens met ruimte voor creatieve therapie en behandeling. Er zijn gesloten afdelingen en verschillende gradaties van bewegingsruimte voor de patiënten, sommigen mogen twee uur weg, anderen een halve dag of een weekend. Op een zonnige dag is het een prettige omgeving, maar met somber weer kan de sfeer er unheimisch zijn.
Op dinsdag verbleef de summer school de hele dag op het terrein. De studenten leerden meer over Het Vijfde Seizoen, maakten kennis verschillende afdelingen op het terrein en volgden een uur muziektherapie. Na de lunch werden ze op pad gestuurd om bewoners uit te nodigen voor een zelfgemaakte cocktail die aan het eind van de middag in ontmoetingscentrum De Wissel werd geserveerd. Zo werden de eerste contacten met de wereld van psychiatrie gelegd.

1708 summer school cedric

Cedric ter Bals en Marieke Zwart

1708 summer school gesprek

Sifra Kock in gesprek met Dirk van Lieshout en Marieke Zwart

niet te beleefd zijn

Vrijdag presenteerden de studenten hun eerste ideeën voor een eigen werk in deze context. Opvallend is hoe geëngageerd en zorgzaam ze zijn, met plannen gericht op aandacht geven en verzet tegen denken in hokjes en prestaties. Hun eerste ideeën voor een werk richten zich op contact maken, de dubbele betekenis van isoleren, vragen naar de binnenkant van iemands hoofd, vragen naar angsten, dromen en verlangens. Niet alleen de angsten en verlangens van de patiënten komen voorbij, maar ook die van henzelf. Vrijdagmiddag was er een prikkelend gesprek over de plannen met kunstenaarsduo Bik en Van der Pol. Zij tilden alle individuele ideeën met gericht advies op een hoger niveau. Ze adviseerden de studenten zichzelf niet te ontzien, maar ook elkaar niet. 'Laat niet alleen de patiënt zien en spreken maar durf ook zelf in het werk aanwezig te zijn. En wordt niet te voorzichtig naar elkaar. Probeer niet alles beleefd naast elkaar te hangen. Het is niet erg als het schuurt. Misschien zelfs beter'.



Nu is het maandag, zijn de ideeën wat verder en wordt de uitwerking individueel besproken met de coaches Marieke Zwart en Dirk van Lieshout. Samen zoeken ze naar de juiste vorm om het werk te presenteren. Moet een foto in print aan de muur, of is het mooier om met een beamer te projecteren? Ook de inhoud wordt nogmaals onder de loep genomen, kan het nog scherper? De andere studenten dwarrelen in en uit om papier, schroeven of andere materialen te kopen. Of ze zoeken een rustig plekje om hun werk te maken. Esther Vossen, directeur van Het Vijfde Seizoen komt terug van vakantie en is benieuwd naar de resultaten. Zo loopt de spanning langzaam op tot woensdag, de dag van de opening.

© lucy, 7-8-2017. Tekst en foto's: Marjolein Sponselee

1708 summerschool tekening Nika

Nika van Woenzel, schets van contact

1708 summer school trijntje

Trijntje Noske

1708 summer school

Sifra Kock

1708 summer school

Nick Doejaren, Sifra Kock, Cedric ter Bals

1708 summerschool 5e seizoen

Het Vijfde Seizoen

summer school serie

Lees hier deel 1 over de summer school van Het Vijfde Seizoen:
Looking for trouble