Sculptuur en beweging
Het thema – Sculptured bodies & body sculptures – is nog het meest letterlijk uitgewerkt in The Rodin Project van Russell Maliphant, waar het festival mee opende. Gespierde torso’s, lichamen die 360 graden draaien, traag, zodat ze als beeldhouwwerken van alle kanten goed zichtbaar zijn. Beitelgeluiden, een enorme sokkel op toneel en een soort apenrots, waarop lichamen liggen en hangen zodat spieren en welvingen optimaal uitkomen. Aha, het atelier van Rodin! Toch is de voorstelling geen zoekplaatje geworden; beeldt een danser – hand peinzend onder de kin – niet opeens De denker uit. Het Rodinachtige zit hem eerder in de zwaarte, het robuuste dat de mannenlichamen meebrengen, in de urban en capoeira-invloeden en in het beeldhouwen van de ruimte met licht en lange draperieën.
Yasmeen Godder liet zich inspireren door de foto’s van Viviane Sassen, die portretten maakte van Afrikanen, waarbij schaduwen, takken of andere lichamen de gezichten verhullen. Ze geven hun identiteit niet prijs. Dit jezelf tonen en tegelijk iets achterhouden, het verhullen en onthullen, herkende Godder als iets wat bij uitstek ook speelt onder dansers. Wie Sassens Flamboya in Foam zag of het gelijknamige fotoboek doorbladert, zal in The toxic Exotic Disappearance Act echo’s van het fotowerk zien. Toch is ook deze voorstelling geen letterlijke illustratie. Het mysterie van een foto zit in niet-bewegen, de doodsheid. Dans is leven, ademhaling, ook als een danser niet beweegt, of zichzelf of een ander met een shirt over zijn hoofd smoort.
Yasmeen Godder liet zich inspireren door de foto’s van Viviane Sassen, die portretten maakte van Afrikanen, waarbij schaduwen, takken of andere lichamen de gezichten verhullen. Ze geven hun identiteit niet prijs. Dit jezelf tonen en tegelijk iets achterhouden, het verhullen en onthullen, herkende Godder als iets wat bij uitstek ook speelt onder dansers. Wie Sassens Flamboya in Foam zag of het gelijknamige fotoboek doorbladert, zal in The toxic Exotic Disappearance Act echo’s van het fotowerk zien. Toch is ook deze voorstelling geen letterlijke illustratie. Het mysterie van een foto zit in niet-bewegen, de doodsheid. Dans is leven, ademhaling, ook als een danser niet beweegt, of zichzelf of een ander met een shirt over zijn hoofd smoort.
Bevrijdend
Beide voorstellingen gaan uit van het stilzwijgend contract dat een toeschouwer sluit als hij een kaartje koopt: ik zal stil zijn, op mijn stoel blijven zitten, en applaudisseren als het klaar is. In die zin zijn ze traditioneel. Spannender wordt het als de relatie met het publiek getest wordt. Bijvoorbeeld door dans op andere plekken. Publiek dat mee doet. Publiek op het podium. Andere kijkcondities. Volgens theaterwetenschapper Annabel van Baren (die een lezing gaf) is die veranderende relatie met het publiek één van de tendenzen van hedendaagse dans. Een tendens waarmee dans nadrukkelijk richting beeldende kunst kruipt.
Ivo Dimchev onderzoekt hoe een lichaam zich verhoudt tot objecten, in I-ON zijn dat de draagbare, nutteloze aanraakkunstwerken (Passtücke) van Franz West. Door ze steeds een andere functie te geven, benadrukt Dimchev hun functieloosheid. Meer dan zijn stem en zijn lichaam heeft Dimchev niet nodig. Voortdurend ontregelt hij de kijker die betekenis wil zien. Een gipsen koker op pootjes verandert in een ruimteschip, een armsteun, een trillende vibrator. Na afloop gooit hij ze nonchalant in een hoek. Tot zover het ‘heilige’ kunstobject.
Ivo Dimchev onderzoekt hoe een lichaam zich verhoudt tot objecten, in I-ON zijn dat de draagbare, nutteloze aanraakkunstwerken (Passtücke) van Franz West. Door ze steeds een andere functie te geven, benadrukt Dimchev hun functieloosheid. Meer dan zijn stem en zijn lichaam heeft Dimchev niet nodig. Voortdurend ontregelt hij de kijker die betekenis wil zien. Een gipsen koker op pootjes verandert in een ruimteschip, een armsteun, een trillende vibrator. Na afloop gooit hij ze nonchalant in een hoek. Tot zover het ‘heilige’ kunstobject.
Ibrahim Quraishi maakte in de Studio van het Centraal Museum een vijf uur durende installatie, een theatrale set, waar het publiek in rondloopt, getiteld Wild Life Take Away Station. Een naakte jonge man en naakte oudere vrouw voeren alledaagse handelingen uit, zoals eten, liggen, lopen. Een soundtrack met dialogen suggereert een (voorbije?) relatie tussen de twee. De extreme duur maken het tot een hypnotiserende, meditatieve ervaring. Je bent vrij om in en uit te lopen. Die vrijheid werkt bevreemdend en bevrijdend.
(c) Lucy, 22 april 2012. Tekst: Irma Driessen
