Mitchel Breed - An Act of Becoming

De expositie begint in de hal voor zijn woning, zevenhoog in Overvecht. Met in een van de eerste werken een tekst van David Foster Wallace. Een fragment over twee jonge vissen die in de oceaan zwemmen en een oudere vis tegenkomen. Die vis vraagt: 'Morning boys, how's the water?' De jonge vissen zwemmen verder, kijken elkaar aan en zeggen: 'What the hell is water?'
Hoe je blind kunt zijn voor je eigen omgeving. De hele tentoonstelling lijkt te draaien om dit thema. Context, ontheemding, verplaatsing, toeëigenen. Wat is het effect van de kaders waarin iets of iemand zich bevindt of geplaatst wordt? De tentoonstelling blijft op de grens tussen thuis en elders, tussen inbedding en ontplaatsting. Het is bij hem thuis, maar de muren hebben een neutraal grijze bekleding gekregen en naast de werken hangt een titelbordje, net als in een museum. En naast het werk staan planten, een rek met de was en een boekenkast vol inspiratiebronnen. Geen lege expositieruimte, maar een ruimte waarin met kunst wordt geleefd.

In het tweede deel van de tentoonstelling in galerie Sanaa is hetzelfde aan de hand. Nu zijn we in de kunstwereld, maar hier zijn de werken gepresenteerd inclusief een deel van de achtergrond van de flat in Overvecht. Een stukje context dat mee is verhuisd en weer een extra kader om de werken heen legt. Soms ook letterlijk door een schilderij met een deel van de muur te fotograferen en dat als een nieuw beeld te presenteren. Verschillende betekenislagen worden zo opgestapeld tot een collage van verhalen en invalshoeken.

Mitchel Breed werkt in lagen, zowel in techniek als in betekenis. Zo verweeft hij verschillende indrukken, ervaringen en inspiratiebronnen tot een nieuw werk of project. Bij An act of Becoming was een van de bronnen het boek Beschavingen dat hij ooit n de aanbieding kocht bij de Bruna in winkelcentrum Overvecht. Het is een vuistdik boek over niet-westerse beschavingen. De kunstwerken die hierin staan zijn gefotografeerd tegen een neutrale grijze achtergrond, los van hun oorspronkelijke context. Het boegbeeld van een kano bijvoorbeeld, dat hoort door het water te snijden en had een spirituele functie, namelijk om boze watergeesten te verjagen. Zowel op de foto als in musea worden deze beelden schijnbaar ‘zonder’ omgeving gepresenteerd.

Breed schildert het beeld in die neutrale omgeving, en in een volgend werk alleen de contour tegen een andere achtergrond. Met een transfer op gips, gefotografeerd met een kader van de wand eromheen, herhaald, aangepast, opnieuw ingekaderd met een laag tekst erachter. Allerlei associaties worden toegevoegd, gestapeld en samengebracht in een nieuw beeld.

Kopiëren, herhalen en opnieuw laden van beelden is een constante in zijn werk. Verschillende motieven keren steeds terug. Hij herneemt ze in wat ze op dit moment betekenen. Zoals in het werk Superstar dat in hal van de expositie hangt. Een foto van een surfer (hijzelf) die een trucje doet met z’n plank. De geoefende surfer zal zien dat dit niet goed afloopt, maar de foto toont het gloriemoment net voor de crash. Een metafoor voor hoe het einde van de werkperiode aan de Ateliers voelde. Prestatiedruk is een onderliggend onderwerp. Je overspoelt voelen. Breed: "Destijds bij de Ateliers maakte ik grote olieverfschilderijen, maar later kwam ik erachter dat deze poster en een aantal tekeningen wellicht belangrijker waren voor mijn artistieke ontwikkeling. Deze poster was destijds een soort voetnoot bij de expositie, maar is nu herkaderd als sleutelwerk." Het perspectief is veranderd.

In Superstar spelen persoonlijke ervaringen een rol. Je plek in de wereld. Op een ander niveau is er de vraag over de plek van beelden en hoe je ze moet lezen. Hoe beelden losraken van hun oorspronkelijke betekenis en omgeving en steeds opnieuw betekenis krijgen en blijven veranderen. Beelden zonder context. Zoals de engel die Breed vaker schildert. Een figuur die ooit een vaste plek en boodschap had, maar zich nu wat ontheemd lijkt te voelen, niet wetend wat nog te verkondigen.

Breed nodigde voor het project ook een paar bevriende kunstenaars uit, die op hun eigen manier invulling geven aan het thema van de tentoonstelling. Joyce Vlaming en Emma van der Put benaderen de inbedding en ontplaatsing op een meer maatschappelijk niveau. Van der Put maakte een film over het voormalig Chinees paviljoen in Brussel, gefinancierd door geld uit koloniaal Congo. Ooit gebouwd op initiatief van Koning Leopold voor de wereldtentoonstelling en inmiddels herhaaldelijk van functie veranderd onder invloed van koloniale, modernistische en kapitalistische motieven. Joyce Vlaming tilt de kleur ultramarijn uit de context en fotografeert een kegel van dit waardevolle pigmentpoeder, wederom tegen een neutrale achtergrond.
Peter van der Horst schildert die neutrale context in de vorm van het woord grijs, in Engelse en in Amerikaanse spelling. Hetzelfde woord anders toegeëigend door twee culturen.

Zo vormt zich in An an Act of Becoming een rijke collage van beelden en betekenissen dat uitwaaiert van zeer persoonlijke associaties tot kunstinhoudelijke en sociaal maatschappelijke reflecties op de kaders waarin beelden functioneren. In de flat, in de kunstwereld en daarbuiten. Mooi om te zien hoe die lagen op een heel organische en associatieve manier in elkaar overlopen. Een beetje zoals zich op internet achter elke link in een verhaal een hele nieuwe wereld ontvouwt, steeds opnieuw, waardoor vanzelf nieuwe verbanden ontstaan.

An Act of Becoming bij Galerie Sanaa t/m zondag 11 juli 2021

lees meer over het project en reserveer een bezoek aan de flat op: https://glitchprojectspace.org

© LUCY 1-7-2021. Tekst Marjolein Sponselee, foto's: Joyce Vlaming